«Μια αλφαβήτα δρόμος», κείμενα έγκλειστων εκπαιδευομένων, Δομοκός 2018, APICCO ΚΟΙΝ .Σ. Επ.

   Κρατάω στα χέρια μου ένα εντελώς ξεχωριστό βιβλιαράκι 89 σελίδων, έργο συλλογικό ανθρώπων, που ο εγκλεισμός τους στη φυλακή επέδρασε θετικά ώστε ν’ ανακαλύψουν ξανά τον εαυτό τους και να προσπαθήσουν ν’ «αποδράσουν» δημιουργικά μέσω της σκέψης και της γραφής. Δεκαεφτά νέοι συγγραφείς, που αξιοποιώντας μια δύσκολη περίοδο της ζωής τους, ανοίγουν ορίζοντες εκεί που δεν υπάρχουν και το αγκαθωτό συρματόπλεγμα γίνεται εφαλτήριο για άλλους δρόμους, πρωτόγνωρους...

   Οι συγγραφείς του βιβλίου συνέθεσαν τα κείμενά τους και αποτύπωσαν τις σκέψεις τους, άλλοι με μεγαλύτερη ικανότητα, άλλοι με λιγότερη ικανότητα, δεν έχει σημασία... αφού εκείνο που έχει πρωταρχική αξία είναι κατά πόσο ωφελείται η ψυχή μέσα απ’ όλη αυτή τη διαδικασία, κι έπεται η τριβή με την γραφή και η εξάσκηση για την αξιοποίηση κάποιου ταλέντου ή η απόκτηση υφολογικών ή συγγραφικών δεξιοτήτων. Άλλωστε, ο χρόνος θα δείξει πόσο θα έχουν ωφεληθεί οι κρατούμενοι από τα μαθήματα της δημιουργικής γραφής και πόσο αυτά θα τούς έχουν βοηθήσει στην ελεύθερη κοινωνική τους ζωή, όταν με το καλό θα έχουν αποφυλακιστεί.

   Όλα τα κείμενα που περιέχονται στο βιβλίο αποτελούν τα αποτελέσματα των μαθημάτων, συγγραφικές δοκιμές των κρατουμένων που μαθήτευσαν στο 1^ο Σ.Δ.Ε. Φυλακών Δομοκού (Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας), υπό την καθοδήγηση της Καλλιόπης Κ. Πασιά, επιστημονικά υπεύθυνης στη δημιουργική γραφή. Το βιβλιαράκι χωρίζεται σε εφτά ενότητες με τίτλους, οι οποίοι και προκαλούν την έμπνευση των ενήλικων κρατουμένων.

   Ο Αλέξανδρος γράφει στη σελίδα 36 του βιβλίου, με έντονο ρομαντισμό και ενδεικτική ποιητικότητα:

   «Πώς μυρίζει η αγάπη; Πώς μυρίζει το φιλί; Πώς μυρίζει η ψυχή; Πώς μυρίζει το σ’ αγαπώ; Είναι η μυρωδιά από τα φύλλα και το βρεγμένο χώμα, είναι η βροχή όταν σταματήσει, είναι η ανάσα σου στο τζάμι και οι καρδιές που ζωγραφίζεις και θέλεις να αποφύγεις και δεν το κάνεις, είναι το χέρι στο λαιμό της αγαπημένης σου, να τον χαϊδεύεις απαλά, τόσο, που νιώθεις τους χτύπους της καρδιάς της, είναι τα μάτια που σε καρφώνουν, είναι τα χείλη που λένε τόσα πολλά χωρίς να πουν λέξη, είναι το δέρμα και το σώμα, που η μυρωδιά γίνεται οικεία και απαραίτητη».

   Ο Θεόφιλος γράφει στη σελίδα 78 του βιβλίου, τολμώντας να συνθέσει ένα κείμενο με ευρύτερα νοήματα και αρκετή φαντασία. Του δίνει μάλιστα και τίτλο:

   «Μην με κοιτάς ανθρωπάκο, δούλευε...».

   «Στο έτος 2015 η κοινωνία άλλαξε. Ειδικά στη Νέα Υόρκη χωρίστηκαν οι άνθρωποι στους υψηλούς και τους χαμηλούς (υπόγειους). Έτσι και ο κος Ντένις δουλεύει σε μεγάλη επιχείρηση που ασχολείται με τον ηλεκτρονικό κόσμο, αλλά δεν είναι αφεντικό κανενός, κι αυτό τον στεναχωρεί, τον θυμώνει, τον κάνει να ζηλεύει, να φθονεί όλους αυτούς που είναι από πάνω του, αλλά δεν μπορεί να τους το δείξει. Και έτσι κάθε πρωί σηκώνεται με θυμό, κακία, που θα την βγάλει προς τα έξω. Μα στην 5η λεωφόρο, εκεί, δουλεύει ένας χαμηλός, ο Στεφάν. Καθαρίζει και γυαλίζει παπούτσια. Είναι πάντα στεναχωρημένος. Έχει μάθει να ξεχωρίζει τους ανθρώπους από τα παπούτσια που φοράνε και ανάλογα με αυτά που βλέπει χαμογελάει ή λέει καλημέρα. Ή απλά δεν λέει τίποτε. Ξέρει. Είναι 9 το πρωί και περιμένει τον τσαντίλα. Νάτος, ήρθε. Βάζει το πόδι του στη βάση για το γυάλισμα. Πάει να πει καλημέρα ο Στεφάν, αλλά σήμερα ο Ντένις σηκώθηκε περισσότερο στραβά από τις άλλες μέρες και τον κόβει, λέγοντάς του: «Μην με κοιτάς, ανθρωπάκο. Μην μου μιλάς, απλά δούλευε, υπόγειε, παρασιτικό στοιχείο». Σκύβει ο Στεφάν με λύπη, γιατί δεν πιστεύει τίποτε από όλα αυτά. Σκέφτεται: «Τι θέλω και δουλεύω εδώ, δεν πρέπει να δουλεύω εδώ».

   Παρουσίασα εδώ προηγουμένως δύο κείμενα συγγραφέων, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν αρκετά άλλα αξιόλογα. Απεναντίας, είναι πάρα πολλά τα κείμενα που συγκινούν τον αναγνώστη είτε με την απλότητά τους και την ειλικρίνειά τους, είτε με την εκφραστική δύναμη και παραστατικότητα των περιγραφών που γίνονται, είτε με αρετές που κάλλιστα μπορούν να δουλευτούν στην πορεία και να αναδείξουν ίσως κάποιους καινούργιους συγγραφείς. Τους το εύχομαι ολόψυχα...

   Συγχαρητήρια στους δασκάλους και ιδιαίτερα στην Καλλιόπη Κ. Πασιά για το πολύ όμορφο αποτέλεσμα. Η δυσκολία βέβαια για τους δασκάλους -όπως αναφέρεται στην εισαγωγή-, ήταν ότι άνθρωποι απ' όλο τον κόσμο, ένα κράμα εθνικοτήτων, φυλών και θρησκειών θα έπρεπε φτάσουν όσο πιο κοντά στον καλύτερο εαυτό τους, δεδομένου του προβλήματος ότι πολλοί από τους μαθητές γνώριζαν ελάχιστα από την ελληνική γλώσσα.

29/12/2018

  

Λάσκαρης Π. Ζαράρης

Υπάλληλος Υ.Δ.Δ.ΑΔ.-Ποιητής-Συγγραφέας