«Μπορώ και χωρίς αυτά…», μία εικονογραφημένη ιστορία για παιδιά τής Έλενας Νταβλαμάνου, από τη «Δυάς Εκδοτική».

   Κυκλοφόρησε πρόσφατα το πρώτο παιδικό βιβλίο της εκπαιδευτικού κ. Έλενας Νταβλαμάνου από τις εκδόσεις «Δυάς» σε μία όμορφη κι επιμελημένη έκδοση με την εικαστική παρέμβαση της κ. Έλενας Γρίβα.

   Επιχειρώντας μία σύντομη αναφορά στην ειδολογική διαφοροποίηση του παραμυθιού και της ιστορίας βραχείας φόρμας, έχω να παρατηρήσω ότι το βιβλίο που κρατάω στα χέρια μου δεν έχει τα χαρακτηριστικά στοιχεία του παραμυθιού (π.χ. αόριστος χρόνος και τόπος δράσης, ανωνυμία των προσώπων), αντιθέτως αποτελεί μία ρεαλιστική ιστορία, εμπνευσμένη από τη σχολική και οικογενειακή καθημερινότητα του παιδιού και βασισμένη στα βιώματα του, καθώς και στις καινούργιες συνθήκες που δημιούργησε η οικονομική κρίση στις σχέσεις μεταξύ των παιδιών και στις σχέσεις μεταξύ των παιδιών και των ενηλίκων.

   Πολύ εύκολα ο αναγνώστης θα συμπεράνει ότι η κα Έλενα Νταβλαμάνου δεν στερείται φαντασίας, ότι η απλότητα που διακρίνει την πλοκή της ιστορίας όσο και τη γλώσσα της επιτυγχάνει μια άμεση επικοινωνία με τα παιδιά της πρώτης σχολικής ηλικίας (6-8 ετών) και δουλεύει πάνω σε αξίες που έχουν απήχηση στον ψυχικό κόσμο του παιδιού, όπως η φιλία. Αξίες που εμείς ως γονείς συχνά ξεχνούμε ή παραμελούμε να τους τις υπενθυμίζουμε με τα λόγια μας, αλλά κυρίως με τις πράξεις μας.

   Καλό θα ήταν παράλληλα να αναρωτηθούμε τι ακριβώς περιμένουμε από μία ιστορία για παιδιά, ποιες απαιτήσεις μας οφείλει να καλύπτει ο συγγραφέας και ποιες προσδοκίες πρέπει να μας δημιουργεί. Πρώτα-πρώτα, ο συγγραφέας υποχρεούται να μας μιλά με ειλικρίνεια και τιμιότητα, με σεβασμό και συνειδητοποίηση της ευθύνης πως το έργο του θα ασκήσει σημαντική επιρροή στον ψυχισμό του παιδιού και γι’ αυτό τον λόγο πρέπει να εκφράζεται με προσοχή κι ευαισθησία, ώστε αυτή η επιρροή να είναι θετική και όχι αρνητική.

   Παρατηρώντας αυτό το όμορφο βιβλίο, διαπιστώνω ότι η Έλενα Νταβλαμάνου -αν και νέα συγγραφέας- εφαρμόζει συστηματικά όσα ανέφερα προηγουμένως και επιπροσθέτως πιστεύω ότι η ανάγνωση του βιβλίου της αποτέλεσε ωφέλιμη εμπειρία για μένα. Η ιστορία συμβαδίζει με την αντιληπτικότητα των παιδιών της ηλικίας στην οποία απευθύνεται και καθρεφτίζει πλήρως τις σκέψεις και τους προβληματισμούς τους. Το μήνυμα είναι παντού ζωντανό στις περιγραφές και στους διαλόγους, ότι δηλαδή οι αδύνατοι πάντα αξίζουν την προσοχή μας και τη στήριξή μας, ενώ έχει μεγάλη σημασία να κάνουμε τους γύρω μας, χαρούμενους. Προσπαθεί και τα καταφέρνει να υποψιάσει τους μικρούς αναγνώστες για τη νέα πραγματικότητα που έχει δημιουργηθεί στη χώρα μας και για τα δυσάρεστα φαινόμενά της, όπως η ανεργία, η φτώχια και η μετανάστευση. Με άλλα λόγια προετοιμάζει σιγά-σιγά το παιδί, με τρόπο ώστε να συμμετέχει ενεργά στους προβληματισμούς των γονιών του και να αποκτά ένα μέρος από την ωριμότητά τους. Ποτέ άλλη φορά δεν ήταν τόσο επιτακτική ανάγκη όσο στις μέρες μας να αναδειχτεί η σημασία του περιττού και του απαραίτητου, λόγω της βαθιάς και πολύπλευρης οικονομικής κρίσης που διανύουμε.

   Η εκπαιδευτικός κα Έλενα Νταβλαμάνου προσεγγίζει τον κόσμο του παιδιού με αφαιρετικό, κατανοητό, οικείο και άμεσο τρόπο, στοιχεία που συνηγορούν υπέρ της συγγραφικής της ικανότητας στο πλάσιμο ιστοριών βραχείας φόρμας για παιδιά.

   Συνιστώ ανεπιφύλακτα το βιβλίο της στους γονείς και τους μικρούς αναγνώστες. Της εύχομαι κάθε επιτυχία στον δρόμο που ξεκίνησε τώρα τελευταία και περιμένω με αγωνία να εκδώσει σύντομα το δεύτερο παιδικό της βιβλίο.

   Επίσης, δεν πρέπει να μας διαφύγει το γεγονός ότι ο εκδοτικός οίκος «Δυάς» ο οποίος ανέλαβε να εκδώσει το έργο τής κας Νταβλαμάνου, αποδεικνύει με την ποιότητα της παρούσας έκδοσης πως διαθέτει στοιχεία σοβαρού και αξιόλογου εκδοτικού οίκου.

   Κλείνοντας αυτήν την κριτική παρουσίαση, θα ήθελα να σας παρουσιάσω ένα συγκινητικό απόσπασμα από το βιβλίο, που αποκαλύπτει σε πόσο μεγάλο βαθμό πέτυχε η συγγραφέας στους στόχους της και πόσο τελικά ξέρει να χρησιμοποιεί τον τρόπο που γράφει για να περνάει στα παιδιά εύκολα τα μηνύματα που θέλει να δώσει:

   «Ο Λεωνίδας με έναν κόμπο  στο λαιμό και ένα σφίξιμο στην καρδιά άνοιξε δειλά δειλά την κασετίνα του και με τα χέρια που έτρεμαν βρέθηκε μπροστά στο πιο μεγάλο δίλημμα της ζωής του! Ποιο μολύβι να δάνειζε στο συμμαθητή του; Ουφ! Ακούστηκε μια στιγμούλα. Ο Λεωνίδας ανακουφισμένος είδε τα δυο μισοτελειωμένα κίτρινα μολύβια που είχαν ξεμείνει στην κασετίνα του και που πάντα αμελούσε να πετάξει. Παίρνει λοιπόν το ένα και το προσφέρει στον Ντίμε. Τότε μεμιάς τα μάτια του Ντίμε άστραψαν περισσότερο! Το σύννεφο έφυγε από το βλέμμα του και άρχιζε να φωνάζει: Μολύβι! Μολύβι!».

Λάσκαρης Π. Ζαράρης

Ποιητής, συγγραφέας, κριτικός λογοτεχνίας