Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2011

Το Όνειρο μιας αναλαμπής


Το πρώτο μπουρίνι  σκότωσε  
κι αυτό το καλοκαίρι. 
Σωπάσανε τα στόματα,  
που είχανε γίνει βροχάστερα 
στον  γκρεμό τ’ ουρανού. 
Όλες  οι  λέξεις, που γράφτηκαν,
λέξεις  που ειπώθηκαν
το ρυάκι στη δίνη κατέθεσε  παρά θίν’ αλός.
Τι  θ’ ατενίσουμε τώρα,
που μας  περιφρονεί πια  ο καιρός;

Πού θ’ απλώσουμε το βλέμμα,
όταν οι ορίζοντες
καταβροχθίστηκαν από τις συννεφιές;
Κλείσε τα  μάτια μες της γαζίας τ’ απόγιομο.
Σμίξε το γέλιο στο μειδίαμα μιας σταγόνας
κι ανέπνευσε  βαθιά τ’ απόβροχο.

Έτσι κι εγώ μες τη βιτρίνα του κήπου
θα  ξαγρυπνώ για τ’ όνειρο
μιας καινούριας αναλαμπής.

Vicky Kostenas Lagdos
Dichteri, Poetessa
Zürich 29. Oktober 2011


Σάββατο 29 Οκτωβρίου 2011

Ένα ποίημα από τον Σάββα Τσαλίκη


Λυπημένες εικόνες, λυπημένη Ελλάδα


Θαρρώ πως φτιάχνουν οι εικόνες ιστορία

πως δε μεγάλωσα με πόλεμο φαντάσου

μα άντρας δε γίνεσαι στα χρόνια

φτάνει μια σφαίρα να περάσει από ξυστά σου


στα κρασοβάρελα ζυμώνονται οι γεύσεις

μες στον Οκτώβρη τα χρυσάνθεμα ανθίζουν

ας μη φοβόμαστε που θα 'ρθουνε τα χιόνια

μα πως υπάρχουμε ακόμα ας μας θυμίζουν

 

Σάββας Τσαλίκης

Ένα διήγημα από τον Κυριάκο Χαλκόπουλο


Η προσπάθεια

   Την ίδια την πτώση δεν τη θυμόμουν. Θα πρέπει να είχα πέσει· τούτο ήταν λογικό αφού βρισκόμουν σ’ ένα σκοτεινό χώρο, ξαπλωμένος. Το σώμα μου πονούσε και ψηλά, πολύ ψηλά φαινόταν ένα φωτεινό άνοιγμα.
   Όταν σηκώθηκα διαπιστώνοντας ότι ευτυχώς δεν είχα υποστεί - όσο μπορούσα να το διακρίνω αγγίζοντας όλο μου το σώμα - κάποιο σοβαρό τραυματισμό, κοίταξα πάνω το άνοιγμα αλλά και έπειτα μπροστά μου εκεί, όπου αμυδρά φωτιζόταν μία μεταλλική, κάθετη σκάλα. Ήταν στην πραγματικότητα απλώς δύο δοκοί που κατά κανονικά διαστήματα τις έτεμναν μπάρες στο ίδιο πάχος με τις δοκούς. Σκέφτηκα πως θα έπρεπε βέβαια εκεί ν’ ανεβώ, προς το φως, καθώς όπως βεβαιώθηκα σύντομα δεν υπήρχε κάποια συνέχεια στο στενό χώρο όπου βρισκόμουν, παρόλο που ξεχώριζα μία πόρτα στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση απ’ τη σκάλα, όμως ήταν κλειδωμένη.
   Έτσι ξεκίνησα να ανεβαίνω. Αρχικά μου έμοιαζε εύκολο, αν και όποτε σήκωνα το δεξί μου πόδι αισθανόμουν έναν κοφτό πόνο στο πλευρό. Ωστόσο, δε με δυσκόλευε αυτή η ανάβαση. Κάθε λίγο κοιτούσα πάνω, όμως το άνοιγμα δε φαινόταν ποτέ να μεγαλώνει.
   Σκαρφάλωνα για ώρα, όταν κάποια στιγμή απλώνοντας το χέρι μου για να βρω την επόμενη μπάρα, εκεί συνάντησα το κενό. Είχα ήδη την υποψία μου, τη φρικτή αυτή υποψία αλλά δεν ήθελα να την αποδεχτώ ως σωστή, γι’ αυτό και πάτησα πιο ψηλά, όσο πιο ψηλά μπορούσα και τέντωσα το χέρι μου ακολούθως προς τα πάνω… Ούτε και τότε έπιασα κάτι.
   Φαινόταν ότι είχα βρει μία ασυνέχεια σ’ αυτή τη σκάλα. Ίσως μία δοκός να είχε κοπεί. Φαντάστηκα -δίχως να καταλαβαίνω γιατί - πως την γκρέμισα εγώ πέφτοντας, πως την έβγαλα από τη θέση της· κάτι που όμως πρέπει να ανέκοψε και την ισχύ της πτώσης μου, σώζοντάς μου τη ζωή. Αυτή η σκέψη, ότι η ζωή μου είχε σωθεί, ότι δε μελλόταν για εμένα να μείνω για πάντα σ’ εκείνο το σκοτεινό δωμάτιο· από το ίδιο γεγονός που τώρα πραγματοποιώντας την αντίστροφη πορεία σήμαινε ένα σημαντικό εμπόδιο στο δρόμο μου, με γέμισε μ’ έναν παράξενο θαυμασμό γι’ αυτό το χώρο και τους μυστικούς του νόμους.
   Από εκείνη την ώρα, πριν από έναν ίσως πολύ μεγάλο χρόνο, παραμένω σ’ αυτό το σημείο στη σκάλα. Κάθε λίγο επιχειρώ να τεντώσω περισσότερο το χέρι μου, κάθε λίγο επιχειρώ να πατήσω στην τελευταία δοκό ακόμα περισσότερο στις μύτες των ποδιών μου. Και τελικά, παρόλο που αυτή η προσπάθεια για καιρό έμοιαζε να μη φέρνει κανένα αποτέλεσμα, τώρα εκτιμώ ότι αρχίζει να φαίνεται πως αντίθετα έχει κάποιο: νομίζω, όλο και περισσότερο το νομίζω αυτό πως εκεί στην άκρη, λίγο μόνο πιο πάνω από εκεί που φτάνω υπάρχει η επόμενη μπάρα. Αρκεί ίσως ένα άλμα για να τη φτάσω, αρκεί ένα άλμα αν δεν αρκεί απλώς ένα τέντωμα. Όσο περισσότερο το σκέφτομαι, τόσο βεβαιώνομαι ότι αυτό το άλμα είναι και η δοκιμασία μου εδώ, αυτή την ώρα, με την υπερνίκηση του φόβου. Απ’ αυτό τα χέρια μου θα κινηθούν ταυτόχρονα σε χίλιες θέσεις για να γραπωθώ, δε θα βρουν πουθενά ένα κράτημα και ακόμα επιστρέφοντας πίσω στις μπάρες θα γκρεμιστώ κάτω, για άλλη μια φορά κι αυτή τη φορά ίσως με θανάσιμο αποτέλεσμα είτε από την πτώση είτε από το άνοιγμα εκείνης της κλειδωμένης πόρτας που θα σημαίνει την απελευθέρωση κάποιου τρομερού κινδύνου!
   Αλλά από την άλλη πλέον παίρνω δύναμη απ’ τη γνώση πως εκεί όπου άλλοτε ήμουν, πλέον δεν είμαι και άρα εκεί όπου προορίζομαι να φτάσω θα βρεθούν άλλες ικανοποιητικές εξασφαλίσεις από μελλοντικές τέτοιες πτώσεις. Κάποτε ίσως να θυμάμαι απλώς σαν ένα όνειρο αυτή την τωρινή μου κατάσταση και με τη σκέψη αυτή δεν μπορώ να μη χαμογελάσω. Τότε σε μια στιγμή λυγίζω τα πόδια μου, έτοιμος αυτή τη φορά για τη μοναδική - εκείνη που θα εξασφαλίσει το θρίαμβο- προσπάθεια.

Κυριάκος Χαλκόπουλος
Θεσσαλονίκη

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΝΙΚΟΥ ΜΠΑΤΣΙΚΑΝΗ ΣΤΟΝ ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟ "ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟ"


Ολόκληρη η σελίδα 32 στο Κυριακάτικο (23 Οκτωβρίου 2011) φύλλο της εφημερίδας «Φιλελεύθερος» Κύπρου είναι αφιερωμένη στο βιβλίο του Ν. Μπατσικανή για την Κύπρο.
Συγγραφέας, ποιητής, μελετητής και αξιωματικός ε.α. ο Νίκος Μπατσικανής είναι ο πρώτος Ελλαδίτης που καταπιάστηκε με το συγκεκριμένο θέμα. Μέσα από το βιβλίο του «Η προσφορά της Κύπρου στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο - μια άγνωστη πτυχή του Ελληνισμού» (εκδόσεις Βεργίνα, 2011) μαθαίνουμε άγνωστες πτυχές της ιστορικής αυτής «συνέργειας» των Ελλήνων. Το βιβλίο του μάλιστα έχει αποσπάσει το Α΄ βραβείο στο διεθνή διαγωνισμό του «Ελληνικού Πνευματικού Ομίλου Κυπρίων».
Μελέτησε τα τεκμήρια που αποδεικνύουν τη συμβολή της Κύπρου στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Με πολλά και άγνωστα ντοκουμέντα και στοιχεία, απέδειξε την παρουσία χιλιάδων Κυπρίων στην Ελλάδα, που πολέμησαν δίπλα-δίπλα με τους Ελλαδίτες αδελφούς τους εναντίον των Γερμανών και Ιταλών εισβολέων. Και επιβεβαίωσε πως η μικρή Κύπρος λογίζεται ως η χώρα που είχε, σε αναλογία με τον πληθυσμό της, τη μεγαλύτερη ανθρώπινη συμμετοχή στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
- Τι σας οδήγησε να γράψετε ένα βιβλίο για την προσφορά της Κύπρου στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο;
Τρεις λόγοι: Ο ένας είναι η αγάπη που έχω, από παιδί, για την Κύπρο μας, επειδή αυτή αποτελεί ένα κομμάτι του ελληνισμού, που τόσα έχει υποστεί από τους διάφορους κατακτητές και τμήμα της εξακολουθεί να τελεί υπό τουρκική κατοχή. Ανέκαθεν ριγούσα με τα κατορθώματα των Κυπρίων αγωνιστών, ειδικώς με αυτά των ηρώων του απελευθερωτικού αγώνα από τους Άγγλους. Ο δεύτερος οφείλεται στο ότι θέλησα να ερευνήσω και να μάθω για την προσφορά αυτή, καθώς δεν γνώριζα καλά τα γεγονότα της ιστορικής αυτής περιόδου, μιας και είμαι γεννημένος πολύ αργότερα από την εποχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο τρίτος λόγος οφείλεται στην προσωπική ευαισθησία -και της οικογένειάς μου- για το θέμα, δεδομένου πως ο αδελφός του πατέρα μου, Νικόλαος Ιωάννου Μπατσικανής, του οποίου φέρω το τιμημένο όνομα, έδωσε το αίμα του για την Ελλάδα, στον πόλεμο αυτό, μαχόμενος στην ελληνοαλβανική μεθόριο, όπου και σκοτώθηκε σε ηλικία μόλις 26 ετών, σε εχθρική επιδρομή. Αφορμή της συγγραφής υπήρξε η προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού συγγραφής ιστορικής μελέτης, με θέμα: «Η συμβολή της Κύπρου στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο», από τον «Ελληνικό Πνευματικό Όμιλο Κυπρίων», με συνδιοργανωτές: την Κυπριακή πρεσβεία και το «Σπίτι της Κύπρου» στην Αθήνα, καθώς και το σύλλογο «Φίλοι του Πολεμικού Ναυτικού Ελλάδας».
- Τι καινούργιο επιφέρει το βιβλίο σας;
Αν και δεν είναι σωστό να μιλήσω εγώ για την εργασία μου, θα έλεγα πως τεκμηριώνει με πολλά και άγνωστα, στους πολλούς, ντοκουμέντα, την προσφορά της Κύπρου στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και την παρουσία χιλιάδων Κυπρίων στην Ελλάδα, όπου πολέμησαν δίπλα-δίπλα με τους Ελλαδίτες αδελφούς τους εναντίον των Γερμανών και Ιταλών εισβολέων. Η παράθεση των γεγονότων αρχίζει λίγο πριν την κήρυξη του πολέμου, πηγαίνει στις πρώτες μέρες μετά την έναρξή του, οπότε και άρχισε η στρατολόγηση των Κυπρίων, συνεχίζεται με την πορεία τους στα εκπαιδευτικά κέντρα και την προώθησή τους στα μέτωπα του πολέμου.
Ύστερα, γίνεται αναφορά στις εκδηλώσεις συμπαράστασης των Κυπρίων προς την Ελλάδα, μετά την επίθεση των Ιταλών στη χώρα μας, στην κατάταξη Κυπρίων που βρίσκονταν στην Ελλάδα το 1940 στον Ελληνικό Στρατό, στα γεγονότα που ακολούθησαν εδώ με την κατάρρευση του μετώπου, σκοτωμούς κι αιχμαλωσίες Κυπρίων, συμμετοχή τους στη μάχη της Κρήτης, αλλά και ένταξή τους σε αντιστασιακές οργανώσεις στην κατεχόμενη, πλέον, Ελλάδα.
Ενδεικτικώς, αναφέρω τα όσα έχει δηλώσει, για τη συμμετοχή των Κυπρίων στον Αντιφασιστικό Αγώνα της Ελλάδας, ο Μανώλης Γλέζος σε τηλεοπτική εκπομπή. Πολύτιμες στην έρευνά μου θεωρώ συνεντεύξεις διασήμων, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, σχετικώς με την προσφορά της Κύπρου στον αγώνα των Συμμάχων μας εναντίον του Άξονα, εκδηλώσεις μνήμης που γίνονται κάθε χρόνο, σε όλο τον κόσμο, όπου και τιμώνται Κύπριοι βετεράνοι, όπως ο πρώην πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Γλαύκος Κληρίδης, ομιλίες καθηγητών πανεπιστημίου, υπουργών, πρωθυπουργών και προέδρων φορέων, για τα γεγονότα εκείνα, στοιχεία που βρήκα σε εφημερίδες της Κύπρου, περιόδου 1940-50, αλλά και στον ηλεκτρονικό Τύπο της εποχής μας.
Στην προσφορά αυτή, της Κύπρου, εκτός από τους τιμημένους νεκρούς κι αιχμαλώτους, αναφέρω κι άλλους τρόπους με τους οποίους η Κύπρος συνεισέφερε, όπως οικονομική βοήθεια προς την Ελλάδα. Πρόκειται για το πρώτο, μέχρι στιγμής, βιβλίο Ελλαδίτη, για το θέμα αυτό, μελέτη που έγινε όντας μακριά από τις πηγές, τα πρόσωπα και τα γεγονότα της περιόδου που αναφέρομαι.
- Μιλήστε μας για τα ντοκουμέντα που παρατίθενται στο βιβλίο.
Στη μελέτη μου παραθέτω, κυρίως, ντοκουμέντα που έχουν περιγράψει αυτόπτες μάρτυρες, δηλαδή, πολεμιστές (Κύπριοι και ξένοι) του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Τα γεγονότα τεκμηριώνονται και με δηλώσεις (σε επετείους, αφιερώματα κι εκδηλώσεις μνήμης) επιφανών πολιτικών και στρατιωτικών, της περιόδου εκείνης, αλλά και σύγχρονων μελετητών, από την Ελλάδα και χώρες του εξωτερικού. Όλοι αυτοί έχουν αναγνωρίσει την προσφορά του Κυπριακού Συντάγματος στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αν και η Κύπρος τελούσε υπό αγγλική κατοχή. Αναφορές στη συμμετοχή των Κυπρίων στον Αντιφασιστικό Αγώνα υπάρχουν και από καταχωρήσεις, άρθρα, δημοσιεύματα και φωτογραφίες πολλών ανταποκριτών και δημοσιογράφων, στον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο της εποχής (1940 - 1950), σε Ελλάδα, Κύπρο, Μεγάλη Βρετανία και άλλες χώρες. Παραθέτω στοιχεία που βρέθηκαν σε αρχεία που κατέχουν: ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Βετεράνων Πολεμιστών Β΄ Π. Π. και τα Υπουργεία Άμυνας Ελλάδας, Κύπρου, Μεγάλης Βρετανίας και άλλων χωρών. Ο ίδιος επισκέφτηκα στρατιωτικά νεκροταφεία, όπου βρίσκονται θαμμένοι Κύπριοι που φονεύθηκαν σε επιχειρήσεις του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Στοιχεία άντλησα από το Διαδίκτυο και τα παρακάτω βιβλία:
1. Γλαύκου Κληρίδη: «Η πορεία μιας χώρας», εκδόσεις «Ελληνικά Γράμματα», 2006.
2. Γεωργίου Γεωργή: «Η Αγγλοκρατία στην Κύπρο. Από τον αλυτρωτισμό στον αντιαποικιακό αγώνα», Αθήνα, 1999.
3. Ανδρέα Χριστοφή: «Αναδρομή της Ιστορίας Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου 1939-1945 και η συμβολή της Κύπρου», έκδοση «Παγκυπρίου Συνδέσμου Πολεμιστών Β΄ Π. Π.», Λεκωσία,1998.
4. Ανδρέα Μ. Γεωργίου: «Οι Κύπριοι στρατιώτες στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο», Λευκωσία Κύπρος, 2001.
5. Κορνήλιου Χατζηκώστα: «Το “όχι” της Κύπρου το ’40», εκδόσεις «Ρower Ρublishing».
6. «Στρατιωτική Επιθεώρηση», Μάρτιος - Απρίλιος 1991.
7. Μανώλη Γλέζου: «Εθνική Αντίσταση 1940-1945», εκδόσεις «Στοχαστής», Αθήνα 2006.
8. Αναμνηστικό λεύκωμα «Παγκυπρίου Συνδέσμου Πολεμιστών Β΄ Π. Πολέμου». 60χρονα ίδρυσης του Κυπριακού Συντάγματος, Λευκωσία, 1999.
9. Αναμνηστικό Λεύκωμα «Παγκυπρίου Συνδέσμου Πολεμιστών Β΄ Π. Πολέμου». 50ή Επέτειος Αντιφασιστικής Νίκης, αποκαλυπτήρια του Μνημείου Πεσόντων, σε εκδήλωση μνήμης και τιμής, Λευκωσία, 1995.
10. Αναμνηστικό Λεύκωμα «Παγκυπρίου Συνδέσμου Πολεμιστών Β΄ Π. Πολέμου». 50ή Επέτειος Αντιφασιστικής Νίκης, «Συμμετοχή και Συνεισφορά της Κύπρου στον Β΄ Π. Π., Λευκωσία, 1995.
11. Αναμνηστικό λεύκωμα «Παγκυπρίου Συνδέσμου Πολεμιστών Β΄ Π. Πολέμου». 52η Επέτειος Αντιφασιστικής Νίκης, Λευκωσία, 1997.
Ορισμένα από τα παραπάνω βιβλία μού έδωσαν από τον «Παγκύπριο Σύνδεσμο Πολεμιστών Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, άλλα από το «Σπίτι της Κύπρου» στην Αθήνα και κάποια ανακάλυψα σε ελληνικές βιβλιοθήκες ή σε βιβλιοπωλεία Ελλάδας - Κύπρου, ο ίδιος ή με τη βοήθεια φίλων μου που ζουν στην Κύπρο (Ελλαδίτες και Κύπριοι). Όλες οι πηγές αναφέρονται στο τέλος του βιβλίου.
600 νεκροί, 2.500 αιχμάλωτοι.
-Μιλήστε μας για τους αιχμαλώτους και τους νεκρούς.
Πάνω από 600 Κύπριοι έπεσαν στα πεδία των μαχών και βρίσκονται θαμμένοι σε 56 στρατιωτικά κοιμητήρια 17 χωρών: Μέση Ανατολή, Αφρική, Ελλάδα (100) κι Ευρώπη, γενικώς.
Στο βιβλίο παρατίθεται πλήρης κατάλογος των νεκρών κι αιχμαλώτων Κυπρίων, όπως αυτός είναι ενημερωμένος, στις μέρες μας, από τον «Παγκύπριο Σύνδεσμο Βετεράνων Πολεμιστών Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου».
Επίσης, 2.500 Κύπριοι αιχμαλωτίστηκαν, οι περισσότεροι στην Ελλάδα, και κρατήθηκαν σε διάφορα στρατόπεδα συγκέντρωσης: έξι στη Γερμανία κι ανά ένα σε Βέλγιο, Τσεχοσλοβακία, Γιουγκοσλαβία και Ιταλία. Από τους αιχμαλώτους, ορισμένοι πέθαναν από στερήσεις, κακουχίες και σκληρές συνθήκες εργασίας, ενώ άλλοι εκτελέστηκαν.
Προσθέτω και τους χιλιάδες τραυματίες πολέμου, που στο υπόλοιπο της ζωής τους έζησαν με πόνους ή στερούμενοι το πολύτιμο αγαθό της αρτιμέλειας.
27 χιλιάδες Κύπριοι κατετάγησαν στις Βρετανικές Δυνάμεις
- Ποια ήταν τελικά η συμμετοχή των Κύπριων εθελοντών;
Από την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, Σεπτέμβριο του 1939, έως και το 1950, καθώς η ειρήνη έπρεπε να διαφυλαχτεί και για αρκετό διάστημα μετά τη λήξη του, κατετάγησαν στις Βρετανικές Ένοπλες Δυνάμεις: 27.000 Κύπριοι, περίπου. Ενώ υπηρεσίες προσέφεραν, στον Ελληνικό Στρατό, και πολλοί Κύπριοι που ζούσαν στην Ελλάδα την περίοδο εκείνη, ή κατάφεραν να φτάσουν στη χώρα μας από την Κύπρο και άλλα μέρη του εξωτερικού όπου βρίσκονταν. Οι Κύπριοι στρατευμένοι πήραν μέρος σε όλα τα Μέτωπα του Πολέμου, σε Μέση Ανατολή, στην Αφρική, στην Ελλάδα και σε πολλές χώρες της Ευρώπης.
Έτσι, η μικρή Κύπρος λογίζεται ως η χώρα που είχε, σε αναλογία με τον πληθυσμό της, τη μεγαλύτερη ανθρώπινη συμμετοχή στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Εκτός από τις πολύτιμες υπηρεσίες, τις οποίες προσέφερε το Κυπριακό Σύνταγμα των αντρών, σημαντική χαρακτηρίστηκε και η συμβολή των Κυπρίων γυναικών στον Αγώνα κατά του Άξονα, στο πλευρό των Βρετανών, αν λάβουμε υπ’ όψη μας την κοινωνική θέση της γυναίκας τα χρόνια εκείνα. Η κατάταξή τους χαρακτηρίστηκε πρωτοποριακή, δεδομένων των αντιλήψεων της Κοινωνίας του 1939. Στο Γυναικείο Σώμα (Α.Τ.S.) και (W.Α.Α.Fs) υπηρέτησαν 800 Κύπριες, περίπου.
Επίσης μεγάλη υπήρξε η συμμετοχή Κυπρίων γυναικών στις τάξεις του Ερυθρού Σταυρού στην Αγγλία, στην Ελλάδα, μα και σε όλη την Ευρώπη.
- Τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση από την έρευνά σας;
Το γεγονός ότι οι Κύπριοι στρατεύτηκαν στο πλευρό του κατακτητή τους, προκειμένου να αντιμετωπίσουν εχθρούς που απείλησαν την παγκόσμια ειρήνη. Επίσης, η συμπαράσταση των αδελφών μας Κυπρίων στον αγώνα της Ελλάδας εναντίον Γερμανών και Ιταλών, όπως έπραξαν και σε όλους τους εθνικούς αγώνες (1821, 1897, 1912-13, 1922 και Α΄ Παγκόσμιο).
 
Ποιος είναι ο Νίκος Μπατσικανής
 
Συγγραφέας, ποιητής, μελετητής, αξιωματικός ε.α. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Πελασγία Φθιώτιδας. Ζει στην Αθήνα και στον τόπο του. Μέλος της «Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών» και «Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών». Επίτιμος πρόεδρος λογοτεχνικού ομίλου «Ξάστερον» και υπεύθυνος Δημοσίων Σχέσεων λογοτεχνικού περιοδικού «Κελαινώ». Ειδικός σύμβουλος και κεντρικός ομιλητής Ολυμπιάδας Γραμμάτων 2004, σε όλη τη χώρα.
Συμπεριελήφθη στα «Πρόσωπα της Χρονιάς» 2004, για την προσφορά του στον πολιτισμό και στον άνθρωπο. Μελέτη του για την ελληνική γλώσσα έτυχε επικρότησης της Ακαδημίας Αθηνών. Αρθρογραφεί σε περιοδικά κι εφημερίδες με δοκίμια, άρθρα και μελέτες. Έργα του συμπεριλαμβάνονται σε ανθολογίες και σελίδες φορέων στο Διαδίκτυο, ενώ πολλά από αυτά έχουν μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες κι έχουν δημοσιευτεί σε ξένα έντυπα. Έχει διατελέσει μέλος κριτικών επιτροπών σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς, όλων των ειδών του γραπτού λόγου και υπήρξε εισηγητής συνεδρίων, ενώ συνδιοργάνωσε Εργαστήρι Γλώσσας. Παρουσίασε το έργο μεγάλων δημιουργών και ανθρώπων του Πνεύματος και της Τέχνης, όπως: Χατζιδάκι, Θεοδωράκη, Σολωμού, Ελύτη, Ρίτσου, Μαρίας Κάλας, Λόρκα, Γρηγόρη Μπιθικώτση κ.ά. Δίνει διαλέξεις και παραστάσεις, με θέματα: «Από τη Σταύρωση στην Ανάσταση, Ελληνική Γλώσσα, Αιγαίο, Αλησμόνητες Πατρίδες, Ολυμπιακοί Αγώνες, Ξενιτιά, Έρως - Αγάπη, Ελληνική Ποίηση, Φιλέλληνες Λογοτέχνες, Κύπρος, Κωνσταντινούπολη, Αθήνα» κ.ά.
Βιβλιογραφία: 1.«Σημάδια», ποίηση, 2001, «Βιβλιοεκδοτική Αθηνών». 2.«Εξ ουρανού», ποίηση, 2002 και 2003, «Βιβλιοεκδοτική Αθηνών». 3. «Νόστιμον Ήμαρ», ποίηση, 2004, «Φιλιππότης». 4. «Αγρυπνία», ποίηση, 2006, «Γαβριηλίδης». 5. «Στο φως», ποίηση, 2007, «Χάρης Πάτσης». 6. «Θραύσματα», δοκίμια, 2008, «Οδός Πανός». 7. «Στον Παράδεισο», διηγήματα, 2009, «Γαβριηλίδης». 8. «Η προσφορά της Κύπρου στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο», ιστορική μελέτη, 2011, «Βεργίνα».
 

Ελληνικός  Πολιτιστικός Όμιλος Κυπρίων (ΕΠΟΚ)
 

Παρασκευή 28 Οκτωβρίου 2011

Απολογισμός της συμμετοχής της Ελλάδας στη φετινή Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης


 

Η 63η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Φρανκφούρτης σε αριθμούς
Το υψηλό επαγγελματικό επίπεδο χαρακτήρισε τη γερμανική διοργάνωση για μια ακόμη φορά. Συνολικά, 7.384 εκθέτες από 106 χώρες συμμετείχαν στη φετινή έκθεση, καταλαμβάνοντας 340.000 τετραγωνικά μέτρα και φιλοξενώντας 3.200 εκδηλώσεις, με τον αριθμό των επισκεπτών να σημειώνει μικρή αύξηση κατά 1%, φτάνοντας τα 280.194 άτομα (από 279.325 το 2010).
Η ελληνική παρουσία…
Πολλοί περισσότεροι από το αναμενόμενο έλληνες εκδότες συμμετείχαν στην Έκθεση περνώντας ένα αισιόδοξο μήνυμα αντίστασης του βιβλίου απέναντι στην κρίση.
Στο εθνικό περίπτερο που οργάνωσε το Υπουργείο Πολιτισμού και το Εθνικό Κέντρο ΒΙβλίου (ΕΚΕΒΙ) με τη συνεργασία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εκδοτών Βιβλιοπωλών (ΠΟΕΒ) συμμετείχαν 15 εκδοτικοί οίκοι οι οποίοι έλαβαν μέρος είτε με ειδικό stand (Καστανιώτης, Πατάκης, Άγρα και Μέλισσα) είτε με βιβλιοθήκες (Ζήτη, Ιανός, Ίων, Καλέντης, Καπόν, Μέγας Σείριος, Μεταίχμιο, Παπαδόπουλος, Σύγχρονοι Ορίζοντες, Το Θείον Φως, Τροφούπολη) καθώς και το Ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού - Παράρτημα Βερολίνου, και το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων (ΤΑΠ), ενώ δύο άλλοι εκδότες MM Publications και Βέφα Αλεξιάδου κατέλαβαν χώρους εκτός του συλλογικού περιπτέρου της χώρας μας.
Επίσης πολλοί άλλοι εκδότες, βιβλιοπώλες, λογοτεχνικοί πράκτορες, και επαγγελματίες του κλάδου επισκέφθηκαν την Φρανκφούρτη και πραγματοποίησαν παραγωγικές επαφές κατά τη διάρκειά της Έκθεσης όπως οι εκδόσεις Μίνωας (ομάδα 3 ατόμων), Ψυχογιός (2 άτομα) Κέδρος (2 άτομα), Νεφέλη (1 άτομο), Modern Times (1 άτομο), Εκδοτική Αθηνών (2 άτομα), Κόκκινο (1 άτομο), Ελευθερουδάκης (2 άτομα), Λιβάνης (3 άτομα), Ίων (2 άτομα), Ίκαρος (1 άτομο), Καρυδάκη (1 άτομο), Αιώρα (1 άτομο), Πρωτοπορία (1 άτομο) κ.λπ.
Οπότε, συμπερασματικά, η ελληνική αποστολή ανήλθε σε σχεδόν 50 άτομα.
… και η γόνιμη επίσκεψη των Κινέζων πριν ακόμη ανοίξει η Έκθεση
Πριν ακόμη ανοίξει η Έκθεση το Εθνικό Περίπτερο δέχθηκε μια 8μελή ομάδα κινέζων από έναν από τους μεγαλύτερους εκδοτικούς οίκους της Κίνας- ειδικό για το παιδικό βιβλίο- (Shanghai 99 Readers' Culture Co.) με σκοπό να αγοράσουν δικαιώματα με αποτέλεσμα να είναι σε διαπραγματεύσεις με τις εκδόσεις Παπαδόπουλος, Πατάκη, Μεταίχμιο, Καστανιώτη ενώ πήραν στοιχεία για τις εκδόσεις Σύγχρονοι Ορίζοντες και Καλέντη που παρουσίασαν τα βιβλία τους στο εθνικό περίπτερο. Η διευθύντρια κα Chen Feng είχε συνεργαστεί με το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου όταν η Ελλάδα ήταν τιμώμενη χώρα στο Πεκίνο το 2008 και είχε εκτιμήσει τότε τη μεγάλη «φαντασία» των συγγραφέων και εικονογράφων μας ξεχωρίζοντάς τους από τους υπόλοιπους ευρωπαίους δημιουργούς.
Στο επίκεντρο της Έκθεσης: Τα ψηφιακά μέσα
Τα ψηφιακά μέσα απασχόλησαν για ακόμη μία φορά το κοινό της φετινής Έκθεσης Βιβλίου με διοργάνωση συνεδρίων, σεμιναρίων, συζητήσεων στρογγυλής τραπέζης, κ.ά. Αφορμή γι’ αυτό υπήρξε η κοινή διαπίστωση ότι, αφενός, το ψηφιακό βιβλίο ξεπέρασε τα “σύνορα” του αγγλόφωνου κόσμου, επεκτεινόμενο δυναμικά στη γαλλική, γερμανική, ισπανική και διεθνή αγορά και στις χώρες του Τρίτου Κόσμου (η αγορά της Ασίας ξεπέρασε ήδη αυτή της Ευρώπης, ως ποσοστό των πωλήσεων e-books), και ότι, αφετέρου, η ψηφιοποίηση αλλάζει με ριζικό τρόπο όλα τα στάδια παραγωγής και διανομής του βιβλίου. «Δεν πρόκειται να μεταμορφωθούμε ωστόσο στο μέλλον, σε μια έκθεση τεχνολογίας», διευκρίνισε σε συνέντευξή του ο διευθυντής της Έκθεσης, Juergen Boos. «Το e-book δεν πρόκειται να υποκαταστήσει εξ’ ολοκλήρου το έντυπο βιβλίο. Είμαστε η μεγαλύτερη έκθεση βιβλίου στον κόσμο, μιας βιομηχανίας η οποία έχει τη μεγαλύτερη συμμετοχή στην παραγωγή ψηφιακού περιεχομένου».
Ενδεικτικό της επικαιρότητας που έχουν αποκτήσει τα θέματα της ψηφιοποίησης, όσον αφορά τον ευρωπαϊκό εκδοτικό χώρο, υπήρξε το γεγονός ότι προσκεκλημένη της Ευρωπαϊκής και Διεθνούς Ομοσπονδίας Εκδοτών στην ετήσια ανοιχτή συνάντησή τους, φέτος, ήταν η Επίτροπος κ. Neelie Kroes, αντιπρόεδρος της Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπεύθυνη για τη Ψηφιακή της Ατζέντα. Η κα Kroes αναφέρθηκε με έμφαση στη σημασία που αποδίδει η Επιτροπή στη δημιουργία ψηφιακού περιεχομένου, ως συγκριτικό πλεονέκτημα της Ε.Ε. στον διεθνή ανταγωνισμό, μέσω του προγράμματος της Europeana, της πρωτοβουλίας για τα «ορφανά» έργα, κ.ά., και ομολόγησε ότι: «Δεν μπορώ να εξηγήσω στους φίλους μου γιατί ένα βιβλίο σε ηλεκτρονική μορφή έχει υψηλότερο συντελεστή ΦΠΑ από ένα τυπωμένο βιβλίο... Ωστόσο, οι αρμόδιοι συνάδελφοί μου στην Επιτροπή δεν συμφωνούν σ’ αυτό. Σας προτρέπω να επικοινωνήσετε απευθείας μαζί τους». Δεν φάνηκε μάλιστα να αντιδρά αρνητικά ακόμη και όταν προτάθηκε η εφαρμογή, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενός κανόνα τύπου Κορέας, όπου ό,τι φέρει ISBN απαλλάσσεται αυτοδικαίως του ΦΠΑ.
Το ΕΚΕΒΙ και η ΠΟΕΒ στα σημαντικότερα επαγγελματικά ραντεβού
Στη διάρκεια της Έκθεσης, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εκδοτών Βιβλιοπωλών (ΠΟΕΒ) έλαβε μέρος στις επαγγελματικές συναντήσεις των Ευρωπαϊκών και Διεθνών Ομοσπονδιών Εκδοτών, ενώ το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) παρακολούθησε τις ανοιχτές εκδηλώσεις των φορέων αυτών καθώς και αυτές της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Βιβλιοπωλών. στις οποίες εκφράστηκαν, μεταξύ άλλων, τα εξής:
   - η ανάγκη μείωσης του συντελεστή ΦΠΑ του ηλεκτρονικού βιβλίου, ώστε να εξισωθεί με αυτόν του έντυπου βιβλίου
   - η ανάγκη επέκτασης των νόμων ενιαίας τιμής βιβλίου και στο ψηφιακό βιβλίο, ακόμα και όσον αφορά τις πωλήσεις από άλλες χώρες, προς τις χώρες στις οποίες εφαρμόζονται (ο γαλλικός νόμος που ψηφίστηκε πρόσφατα, προβλέπει την προστασία των πωλήσεων προς τη Γαλλία ακόμα και από το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο ή την Ελβετία, και εξετάζεται από την Ε. Επιτροπή)
   - οι επιπτώσεις που έχει η ανάπτυξη των πωλήσεων από το διαδίκτυο και τα σούπερ μάρκετ στις πωλήσεις των φυσικών βιβλιοπωλείων, που έχουν πτωτικές τάσεις διεθνώς. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η διαφημιστική καμπάνια «Ας διατηρήσουμε τα βιβλία στους κεντρικούς δρόμους μας!»/«KeepBooksontheHighStreet!» της Ένωσης Άγγλων & Ιρλανδών Βιβλιοπωλών, αλλά και η επαναφορά της συζήτησης για την Ενιαία Τιμή Βιβλίου, σε χώρες οι οποίες την έχουν εγκαταλείψει επί πολλά χρόνια, όπως η Μ. Βρετανία και η Σουηδία.
Το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου συμμετείχε, επίσης, σε μια σειρά από επιμορφωτικές και επαγγελματικές συναντήσεις που αφορούσαν:
   - όλα τα θέματα του ηλεκτρονικού βιβλίου (διεθνές συνέδριο Publishers Launch: «eBooks Go Global», ημερίδα της IPA για το ψηφιακό βιβλίο στην εκπαίδευση),
   - το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Arrow Plus για τη δημιουργία ευρωπαϊκής βάσης δεδομένων για την ανεύρεση των «ορφανών» έργων,
   - τις βάσεις δεδομένων κυκλοφορούντων βιβλίων (books-in-print), όπως είναι η ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ (ετήσια συνάντηση εργασίας του διεθνούς μη κερδοσκοπικού οργανισμού EDItEUR), αποκομίζοντας πολύτιμα συμπεράσματα τα οποία θα αξιοποιήσει επικοινωνώντας τα, στη συνέχεια, στους επαγγελματίες του βιβλίου.


Νόπη Χατζηγεωργίου
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΕΚΕΒΙ
Αθανασίου Διάκου 4
117 42 Αθήνα
τηλ.: 210-9200346
φαξ: 210-9200305
e-mail: nchatzigeorgiou@ekebi.gr
URL: http://www.ekebi.gr/

Πιρόγα για έναν «Ερωτικό»



Κάτω από υγρόισκιες βαλτωμένες υδάτινες στοές
χορταριασμένες από μπρούσκλι κι αγριάδα
θ’ ανταμωθούμε είναι βέβαιο κι ασφαλές.
Αφού τάμα κάναμε στο χλωμό περίβλεπτο θολό
του φεγγαριού το τσόφλι.
Όταν στο νοτισμένο κατά το διάβα χώμα
οι σκιές μας θα συγκλίνουν
αυθόρμητα κι ερωτικά με τα καταποντισμένα
στο Σούνιο λευκόπεπλα αγάλματα θεών
απ’ του Αιγαία την πομπή στ’ αλαργινό ταξίδι στα βαθιά.
Θα σ’ αγαπήσω παρ’ όλες τις ευφάνταστες δοξασίες
των ωκεανών αποκυήματα κι έκτρωμα φαντάσματα.
Ένα κομμάτι μυστικό κράτησα στα ενδόψυχα
το κύμα ν’ αφουγκράζεσαι,
όταν μέσα στα παράλογα πλανέματα του Αιγαίου
το άρρητο κι αμόλυντο θα ζεις μέσα απ’ τα όνειρά μου
στον κόσμο σου το μυστικό και τον απόλυτα επιλεκτικό.
Τίποτα δεν θα πούμε για τα χαμένα ταξίδια
μα ούτε και για τους γοργόφτερους γλάρους,
που κατά την πορεία αστόχησαν το πέταμα.
Θα ανατάξουμε το κεφάλι στον ήλιο ορθό
ορκιζόμενοι στο θερμόπληκτο δίσκο τη συνοχή
για σύμπραξη  στο μονόπρακτο έργο.
Θα ορκιστούμε μιαν αργόρυθμη κι αργόθυμη ζωή
κάτω από τον ίσκιο της περίλαμπρης φωτοβολίδας.
Τη σιωπή θα τυλίξουμε μέσα σε εύθραυστα
υλικά γήινα ανεξίτηλα και ανεξιλέωτα
σαν το κορμί θα πάλλεται κάτω απ’ τους κλώνους
της αραχνοΰφαντης γαζίας και τ’ αγέρι θα αριθμομετρά
τους παλμούς του έρωτα,
που απ’ τη μανία εξέπνευσαν τ’ αγέρα.
Μια σταγόνα φεγγόβολη αργοκύλησε
απ’ του φεγγαριού τ’ ασημένιο δισκοπότηρο
να προλάβει την έκρηξη των πυρετών ερώτων
στην ώρα, που το νωχελικό κι αδύναμο περίγραμμα
θα επισκιάζει το ένωμα του δρόμου με τα ρείκια
κι αυτού του μονοπατιού, που κουβαλάει το βήμα αργά
στον μακρύ γιαλό με τα σπαρμένα όστρακα
και τα μαρμάρινα βότσαλα εξοστράκισμα
διόρυξης παγιωμένων ονείρων σε απόσυρση.
Την ώρα του σεληνιασμού τον ίσκιο
θα πατήσουμε του φεγγαριού,
αφηνιάζοντας με βουκέντρα τα διάσπαρτα
αστέρια,  που σωρηδόν απ’ το βάρος τους θα πέφτουν.
Κάτω από το νεροπλάγι με τις χλωρές υδάτινες στοές
θ’ αγαπηθούμε όπως το τάξαμε,
αποστηθίζοντας στίχους Βεργίλιου κι Ομήρου
εύχυμους κι ευάκοους στα ώτα
περίανθα τέκνα λαμπρά του χλωμού
περιγράμματος του φεγγαριού.
Γιατί ταχθήκαμε να ζήσεις εσύ και ν’ ευδοκιμήσεις
μέσα στης θύμησης  το θυμαρίσιο ξεροβούνι.

Vicky Kostenas Lagdos
Dichterin
Zürich, 27. Oktober 2011


*  Το ως άνω ποίημα θα συμπεριληφθεί στη νέα της ποιητική Ανθολογία,
που θα φέρει τον τίτλο
"Lady in red"
και θα κυκλοφορήσει εντός ολίγου χρόνου στην Ελληνική
και λοιπή Ευρωπαϊκή αγορά.



Η εκτροπή ενός σπονδείου


Φεγγάρι στη χάση.
Βγήκα σεργιάνι κι εσύ μ’ αποτέλειωσες.

Στης νύχτας τις μοναχικές στιγμές

υπάρχει μια πολύκροτη ύπαρξη
τόσο αινιγματική,
που στις θάλασσες ξανοίγεται,
πατώντας στ’ άγρια φουσκονέρια
για της ζωής τα φιλημένα απ’ το κύμα όστρακα.
Ψες μεσάνυχτα βγήκα καρτέρι
να  στήσω στο φεγγάρι παγανιά
στο κύμα στάθηκα, τη θάλασσα ρώτησα,
γιατί η ψυχή βαρυγκωμά σαν λαχταρά η καρδιά.
Μα αυτή από λόγια δε γρικά
ο νους της με τρομάζει.
Τι να της πεις μεσάνυχτα, όταν με κύμα σκάζει.  
Του ενάλιου θεού ήταν το λατρευτό παιδί,
που με τα ξόρκια του τα πέλαγα  τρομάζει.
Πάνω στο κύμα ταξιδεύει η θάλασσα τη χαρά της,
όταν κοπάσει να τη δέρνει ο βοριάς,
μα  το μυαλό της έχει  πάντα στο Νοτιά
κάθε που ο Σιρόκος εμφυσά μες την καρδιά της
αυτή οδύρεται και κλαίει σαν παιδί.
Του ποιητή η θάλασσα είν’ μια βαθιά πληγή
σαν τούτη αγιάτρευτη ξέρει να υπομένει ανοιχτή
το χτυποκάρδι του στίχου να μετρά
με μέτρο ένα σπονδείο σε κλίση να εκτραπεί.

Vicky Kostenas Lagdos
Dichterin
Zürich 26. Oktober 2011

Πέμπτη 27 Οκτωβρίου 2011

Στιγμές σιωπής



Τι αλλόκοτος κι άπονος αυτός ο αγέρας!
Τις σκέψεις μας παίρνει  κάθε καινούριας σοδειάς
για να τις  στροβιλίσει στα μεσοπέλαγα.
Κι αφού τις κάψει, τις εξατμίσει η αλμύρα
τις αποβράζει με λύσσα στα στερνά
πάνω στα ξερολίθια.
Για να ’χει η ζωή τον κύκλο της
κι εμείς για γέρας ένα πολύρατο χάδι
απ’ τ’ αφροκύματος της Αμφιτρίτης
τα ενάλια παλάτια.
Πάρε μαζί σου ένα κλαδί χειμωνανθού
ρίξ’ το γοργά στα κύματα και βάφτισέ το
στο όνομα του έρωτα, που γέννησαν τα φύκια.
Έτσι θ’ αντέξει η Καλλιστώ τον πόνο το φριχτό
να επωμιστεί, που επέφερε στους Δάρδανους,
όταν τους  είχε αφανίσει.
Στου Δία την κλίνη ν’ ανεβεί
να πιει μελόγλυκο κρασί και να μεθύσει.
Ποια μέρα νεφελόσπαρτη σ’ έριξε
μες τον απείρετον αιθέρα
και ανασκαλώνει η θύμηση πάνω στα ώρια βουνά,
που λαχταρούν τη μέρα;

Vicky Kostenas Lagdos
Dichterin
Zürich, 26. Oktober 2011