"ΑΓΑΠΗ ΤΩΝ ΛΟΥΛΟΥΔΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΗΧΩΝ", ένα ερωτικό ποίημα του Θεόδωρου Σαντά.

Ποια ομορφιά σε ντύνει απόψε
και ξενυχτάς με ποιήματα;
Ποιος στίχος σε παραπέμπει στο αύριο
να μπορείς να μιλάς απ’ το μέλλον;
Αγάπη των λουλουδιών και των ήχων
αγάπη που με κρατάς ζωντανό
πιο μακριά κι απ’ τις ασύμπτωτες
της υπερβολής, πέρα από μας
υπάρχει ένας κόσμος που ταξιδεύει
μ' άλλες συνήθειες κι άλλα πιστεύω.
Όλους μας ενώνει η ανάγκη
για μια θέση στον ήλιο
η ποίηση, το τραγούδι κι ο έρωτας
πάντα διαχρονικός κι αναλλοίωτος,
ένας Ρωμαίος και μια Ιουλιέτα
ένας Πάρης και μια Ελένη
κι ένας πόλεμος για τα θέλγητρα της Ελένης
μια Οδύσσεια να βρει ο καθένας
την πολυπόθητη Ιθάκη του !

Θεόδωρος Σαντάς,Θεσσαλονίκη, 29-11-2017

Πρόσκληση παρουσίασης του βιβλίου της Νότας Κυμοθόη: "Το Λ των λέξεων και του Λόγου".

Πρόσκληση παρουσίασης του βιβλίου: “ΕΝΑΣ ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΘΥΜΑΤΑΙ... Μικρές Ιστορίες” του Αυγερινού Ανδρέου.

              ΕΤΑΙΡΙΑ  ΕΛΛΗΝΩΝ  ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ

            Γενναδίου 8 και Ακαδημίας, 10678 Αθήνα, τηλ. 210-3834559

                e-mail : eel@otenet.gr   -  website : www.eel.org.gr  

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

Η Εταιρία Ελλήνων Λογοτεχνών σας προσκαλεί στην εκδήλωση, που θα γίνει στην αίθουσα Μιχαήλας Αβέρωφ, οδός Ακαδημίας και Γενναδίου αρ. 8, 7^ος όροφος, στις 4 Δεκεμβρίου 2017, ημέρα Δευτέρα και ώρα 7 μ.μ. με θέμα την παρουσίαση του βιβλίου  “ ΕΝΑΣ ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΘΥΜΑΤΑΙ...Μικρές Ιστορίες ” του Αυγερινού Ανδρέου, δικηγόρου,  πρ. Προέδρου της ΕΕΛ, πρώην Γενικού Γραμματέα και νυν μέλους του Δ.Σ. αυτής.

Χαιρετίζει: Κώστας Καρούσος, Πρόεδρος της ΕΕΛ.

Χαιρετίζει και παρεμβαίνει ο Δημήτριος Νικορέτζος, Καθηγητής, Λογοτέχνης, Κριτικός Λογοτεχνίας.

Ομιλητής: Ανδρέας Φουρναράκος, δικηγόρος.

Διαβάζει: ο ηθοποιός Γιώργος Μπασιάκος.

Συντονίζει: η Άννα Μπουρατζή- Θώδα, μέλος του ΔΣ της ΕΕΛ.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ                                Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Κώστας Καρούσος                             Γιώργος Μαρινάκης

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ 2018 Του Ελληνικού Τμήματος της ΙΒΒΥ - Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου.

Αθήνα, 19/11/17

Το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Οργάνωσης Βιβλίων για τη Νεότητα (ΙΒΒΥ) - Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου προκηρύσσει διαγωνισμούς για τα εξής βραβεία:
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α
Βραβεία για τη συγγραφή, εικονογράφηση και μετάφραση λογοτεχνικών βιβλίων για παιδιά. Τα βιβλία πρέπει:

• να έχουν γραφτεί για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα (εκτός του Α7)
• να είναι πρωτότυπα κείμενα
• να έχουν εκδοθεί το 2017 (στοιχείο το οποίο αντλείται αποκλειστικά και μόνο από την ταυτότητα του βιβλίου)
• να αποτελούν δημιούργημα/έργο ενηλίκων

​Α1. Βραβείο «Πηνελόπη Μαξίμου» σε συγγραφέα βιβλίου αφήγησης βραχείας φόρμας για παιδιά (βιβλία με κείμενο μικρής έκτασης, τα οποία απευθύνονται σε παιδιά των πρώτων τάξεων του Δημοτικού).
Α2. Βραβείο σε εικονογράφο και σε συγγραφέα εικονοβιβλίου (Picture Book) για την εικονογράφηση και για το κείμενο.
Α3. Βραβείο σε εικονογράφο για την εικονογράφηση βιβλίου με εικόνες για παιδιά και νέους (στην κατηγορία αυτή μπορούν να διαγωνιστούν όλα τα βιβλία που έχουν εικόνες, εκτός των Εικονοβιβλίων - Picture Book, τα οποία εντάσσονται στην κατηγορία Α2).
Α4. Βραβείο «Φανή Αποστολίδου» σε συγγραφέα εκτενούς αφηγήματος, για παιδιά μεγάλων τάξεων Δημοτικού και Γυμνασίου.
Α5. Βραβείο σε συγγραφέα εφηβικού - νεανικού βιβλίου, για εφήβους και νέους.
Α6. Βραβείο «Βίτω Αγγελοπούλου» σε συγγραφέα βιβλίου με πληροφοριακά κείμενα (γνώσεων) για παιδιά (με μυθοπλασία ή αμιγώς πληροφοριακό, το βιβλίο πρέπει να απευθύνεται σε παιδιά και όχι σε εκπαιδευτικούς, να έχει επιστημονική εγκυρότητα αλλά και παιδαγωγική καταλληλότητα).
Α7. Βραβείο σε ξένο συγγραφέα, Έλληνα εκδότη και μεταφραστή βιβλίου μεταφρασμένου στα ελληνικά, για παιδιά ή νέους. Για την κατηγορία αυτή κάθε εκδοτικός οίκος έχει δικαίωμα να υποβάλει έως τρεις (3) τίτλους μεταφρασμένων βιβλίων, ανεξάρτητα από το είδος και την ηλικία που απευθύνονται. Δεν απαιτείται η αποστολή του ξενόγλωσσου βιβλίου.
Α8. Βραβείο «Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου» σε πρωτοεμφανιζόμενο συγγραφέα βιβλίου για παιδιά ή νέους. Ο/η συγγραφέας θα πρέπει να εκδίδει οποιουδήποτε είδους λογοτεχνικό κείμενό του για πρώτη φορά. (Δεν μπορούν να λάβουν μέρος στην κατηγορία αυτή όσοι έχουν εκδώσει προηγουμένως θεατρικό έργο, διήγημα σε συλλογικό τόμο, μετάφραση λογοτεχνικού έργου, ποιητική συλλογή, έργο τους σε ηλεκτρονική μορφή κ.ά.)
Κάθε δημιουργός ή εκδότης που επιθυμεί να διαγωνιστούν βιβλία του πρέπει να καταθέσει:

• 8 αντίτυπα από τον κάθε τίτλο του βιβλίου.
• Ηλεκτρονική δήλωση με τη μορφή e-mail, σε αρχείο excel (.xls, .xlsx), στο ibbyvraveia@gmail.com (με κοινοποίηση στο ibbygg@otenet.gr), σημειώνοντας με κεφαλαία γράμματα για κάθε βιβλίο ξεχωριστά:

(1) τίτλο διαγωνιζόμενου βιβλίου
(2) επώνυμο και όνομα δημιουργού/ων &
(3) την κατηγορία στην οποία επιθυμεί να διαγωνιστεί κάθε βιβλίο, με τον αριθμό και το όνομα της κατηγορίας, όπως αυτή ορίζεται από την παρούσα ανακοίνωση (π.χ. Κατηγορία Α5 - Βραβείο σε συγγραφέα εφηβικού - νεανικού βιβλίου). Η δήλωση της κατηγορίας, είναι απαραίτητη για τη συμμετοχή στον διαγωνισμό και δεσμευτική για τις επιτροπές.

• H κατάθεση των έργων αποτελεί βεβαίωση του εκδότη ότι έχει την έγκριση των δημιουργών για τη συμμετοχή του έργου τους στους διαγωνισμούς. Η έγκριση δεν κατατίθεται μαζί με τα βιβλία.

Επισήμανση: Κάθε βιβλίο μπορεί να διαγωνιστεί σε μία μόνο κατηγορία.
Διευκρινίσεις - Εξαιρέσεις

• Κατηγορία A3 - Βραβείο σε εικονογράφο για την Εικονογράφηση βιβλίου με εικόνες για παιδιά και νέους: το ίδιο βιβλίο μπορεί να διαγωνιστεί για την εικόνα στην κατηγορία A3 και για το κείμενο σε άλλη κατηγορία. (Προσοχή: δεν μπορεί να διαγωνιστεί ταυτόχρονα στην κατηγορία Α3 – Βραβείο για την εικονογράφηση και στην κατηγορία Α2 - Βραβείο σε εικονογράφο και σε συγγραφέα εικονοβιβλίου (Picture Book) για την εικονογράφηση και για το κείμενο).
• Δεν μπορούν να λάβουν μέρος στους διαγωνισμούς:
• βιβλία των μελών του ΔΣ, των μελών της κριτικής επιτροπής καθώς και των συγγενών τους α’ βαθμού.
• βιβλία χωρίς αναφορά χρονολογίας έκδοσης στην ταυτότητα του βιβλίου.
• διασκευές (οι διασκευές γίνονται δεκτές μόνο για την κατηγορία Α6 - Βιβλία με πληροφοριακά κείμενα – εξυπηρετώντας παιδαγωγικούς και επιστημονικούς στόχους). 
• Έργα των οποίων οι δημιουργοί δεν είναι ενήλικοι (δεν γίνονται δεκτά προς κρίση στην κατηγορία Α σχολικές εργασίες και ατομικά ή συλλογικά έργα μαθητών).

Από το σύνολο των βιβλίων που θα κατατεθούν για τους διαγωνισμούς, η επιτροπή μπορεί να απονείμει ένα βραβείο σε Έλληνα εικονογράφο ή Art Director για το εξώφυλλο παιδικού και νεανικού βιβλίου.
Για όλες τις κατηγορίες (εκτός του Α8 – Πρωτοεμφανιζόμενου και το βραβείο σε Έλληνα εικονογράφο ή Art Director για το εξώφυλλο παιδικού και νεανικού βιβλίου) θα ανακοινωθούν Βραχείς Κατάλογοι στις 20 Μαρτίου. Στη γιορτή της Παγκόσμιας Ημέρας Παιδικού Βιβλίου 2018,  θα ανακοινωθούν τα βραβεία.
Τα βιβλία μπορούν να κατατεθούν με τους ακόλουθους τρόπους:

• Κατάθεση από τον ίδιο τον δημιουργό ή άλλο πρόσωπο στο γραφείο του Ελληνικού Τμήματος ΙΒΒΥ αποκλειστικά τις εξής ημέρες και ώρες:

Τρίτη 12 & 19 Δεκεμβρίου 2017,    11:00-13:00 & 16.30-18:00.
Πέμπτη 4 Ιανουαρίου  2018,  11:00 -13:00
Τρίτη 9 /1/2018  11:00 -13:00 & 16.30-18:00.
Προσοχή: Η Τρίτη 9/1/2018 και ώρα 18.00 αποτελεί καταληκτική ημερομηνία κατάθεσης των έργων στο γραφείο του Ελληνικού Τμήματος ΙΒΒΥ αλλά και αποστολής των ηλεκτρονικών δηλώσεων για τις κατηγορίες στις οποίες διαγωνίζονται τα βιβλία. Πέραν αυτής την ημερομηνίας κανένα έργο δε θα γίνεται δεκτό.

• Αποστολή με απλό ταχυδρομείο (όχι courier ή συστημένο), το αργότερο μέχρι την Παρασκευή 29 Δεκεμβρίου 2017 (σφραγίδα ταχυδρομείου), στα γραφεία του Ελληνικού Τμήματος της ΙΒΒΥ-ΚΕΠΒ. Βιβλία που έχουν ταχυδρομηθεί μετά από αυτή την ημερομηνία ή έχουν σταλεί με courier ή συστημένα δε θα γίνονται παραλαμβάνονται.

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΙΒΒΥ - ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ, Μπουμπουλίνας 28, Αθήνα, ΤΚ 106 82 (Με την ένδειξη: Βραβεία Ελληνικού Τμήματος ΙΒΒΥ 2018)
Τα διαγωνιζόμενα βιβλία δεν επιστρέφονται. Ένα αντίτυπο παραμένει στη βιβλιοθήκη του Κύκλου, τα υπόλοιπα δωρίζονται σε βιβλιοθήκες στην Ελλάδα και το εξωτερικό, μέσα από τα προγράμματα του Ελληνικού Τμήματος ΙΒΒΥ.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Β
Βραβεία σε φυσικά πρόσωπα και φορείς
Β1. Βραβείο «Κ.Π.Δεμερτζή - στον Έλληνα Δάσκαλο» σε εν ενεργεία εκπαιδευτικό πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης κάθε ειδικότητας, ο οποίος δείχνει έμπρακτα και αποτελεσματικά το ενδιαφέρον του για τη Φιλαναγνωσία και την Παιδική Λογοτεχνία.
Αθλοθέτης: Εκδόσεις ΑΓΚΥΡΑ  Έπαθλο: βιβλία αξίας 300 ευρώ.
Β2. Βραβείο «Βασίλης Αναγνωστόπουλος» σε εν ενεργεία εκπαιδευτικό δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης κάθε ειδικότητας, ο οποίος δείχνει έμπρακτα και αποτελεσματικά το ενδιαφέρον του για τη Φιλαναγνωσία και τη Νεανική Λογοτεχνία.
Αθλοθέτης: Ελληνικό Τμήμα ΙΒΒΥ - Κύκλος Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου Έπαθλο: βιβλία αξίας 300 ευρώ.
Β3. Βραβείο «Κούλα Κουλουμπή» σε εν ενεργεία νηπιαγωγό ή παιδαγωγό, ο οποίος εισάγει με τους πιο ευφάνταστους τρόπους τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας στον κόσμο του παιδικού βιβλίου.
Αθλοθέτης: Εκδόσεις ΔΙΑΠΛΟΥΣ  Έπαθλο: βιβλία αξίας 300 ευρώ.
Β4. Βραβείο «Παντελής & Χρήστος Αλέφαντος» σε παιδική/νεανική βιβλιοθήκη για τη συνολική της δράση.
Αθλοθέτης: Εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ  Έπαθλο: Βιβλία αξίας 500 ευρώ.
Β5. Βραβείο σε πρόγραμμα για την προώθηση της φιλαναγνωσίας σε παιδιά και νέους, το οποίο εκπόνησε και εφάρμοσε σχολείο, βιβλιοθήκη, άλλος φορέας ή φυσικό πρόσωπο.
Αθλοθέτης: Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ  Έπαθλο: Βιβλία αξίας 300 ευρώ.
Β6. Βραβείο σε Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων μαθητών Δημοτικού Σχολείου, Γυμνασίου ή Λυκείου, που με τις δραστηριότητές του προωθεί την παιδική/νεανική λογοτεχνία, προς τιμήν της Μαίρης Κωνστανταροπούλου.
Αθλοθέτης: Εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ  Έπαθλο: Βιβλία αξίας 300 ευρώ.
Β7. Βραβείο σε βιβλιοθηκονόμο που προωθεί συστηματικά και αποτελεσματικά την παιδική/νεανική λογοτεχνία και την καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας, προς τιμήν του Κυριάκου Παπαδόπουλου.
Αθλοθέτης: Εκδόσεις ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Έπαθλο: Βιβλία αξίας 300 ευρώ.
Β8. Βραβείο σε Σχολικό – μαθητικό έντυπο το οποίο καλλιεργεί τη φιλαναγνωσία και προωθεί την ανάγνωση παιδικής λογοτεχνίας.
Αθλοθέτης: Εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ  Έπαθλο: Βιβλία αξίας 300 ευρώ
Β9. Βραβείο σε Δήμο στον οποίο λειτουργούν με επιτυχία προγράμματα καλλιέργειας της φιλαναγνωσίας και δημιουργίας δια βίου αναγνωστών.  
Αθλοθέτης: Εκδόσεις Παιδική Νομική Βιβλιοθήκη της ΝΟΜΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ  Έπαθλο: Βιβλία αξίας 300 ευρώ.
Β10. Βραβείο «Πάνος Αλέφαντος», σε Εθελοντή (φυσικό πρόσωπο ή εθελοντική ομάδα) ο οποίος με τη δράση του προωθεί τη φιλαναγνωσία.
Αθλοθέτης: Εκδόσεις ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΛΩΣΤΗ ΔΕΜΕΝΗ  Έπαθλο: Βιβλία αξίας 300 ευρώ.
Η υποβολή κάθε υποψηφιότητας για την Κατηγορία Β. Βραβεία σε φυσικά πρόσωπα και φορείς γίνεται ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ έως 31 Ιανουαρίου 2018, με τη συμπλήρωση της σχετικής φόρμας, είτε από τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο ή, αν πρόκειται για φορέα, από τον εκπρόσωπό του, είτε από άλλον, τρίτο, ο οποίος προτείνει πρόσωπο ή φορέα και είναι μέλος του Ελληνικού Τμήματος της ΙΒΒΥ.  Προτάσεις από προηγούμενες χρονιές δεν επανεξετάζονται. Απαραίτητη είναι η εκ νέου υποβολή τους. Την ηλεκτρονική αίτηση και όλες τις οδηγίες υποβολής της, θα βρείτε προσεχώς στο www.greekibby.gr (η φόρμα θα είναι ενεργή από 4/1/2018 έως 31/1/18).
Τα αποτελέσματα της κατηγορίας Β. Βραβεία σε φυσικά πρόσωπα και φορείς, θα ανακοινωθούν στη γιορτή της Παγκόσμιας Ημέρας Παιδικού Βιβλίου 2018.
Ευχαριστούμε πολύ τους αθλοθέτες και τους χορηγούς των βραβείων. 

---------------

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ 8ου ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΚΥΠΡΙΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ 2017.

«Ενώνουμε Ελλάδα και Κύπρο με όραμα λόγου και τέχνης»

     Ο Ελληνικός Πολιτιστικός Όμιλος Κυπρίων Ελλάδας (Ε.Π.Ο.Κ.), προκηρύσσει τον 8^ο Παγκόσμιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό έτους 2017 σε επτά είδη του λόγου:

- Ποίηση – Σατιρική Ποίηση

- Μουσικό Στίχο

- Διήγημα

- Δοκίμιο

- Μυθιστόρημα

- Θεατρικό έργο

- Παραμύθι

     Δικαίωμα συμμετοχής έχουν όλοι διαμένοντες ελληνόφωνοι, εντός και εκτός Ελλάδας, ανεξαρτήτως ηλικίας. Οι διαγωνιζόμενοι μπορούν να συμμετάσχουν με ένα έως τρία λογοτεχνικά είδη, αλλά με ένα μόνο έργο τους για κάθε λογοτεχνικό είδος.

Α. ΟΡΟΙ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ – ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ:

1) Το Ποίημα και ο Μουσικός Στίχος να μην υπερβαίνουν τους 30 στίχους, το διήγημα μέχρι 6 σελίδες, το Δοκίμιο και το Παραμύθι μέχρι 30 σελίδες, το Μυθιστόρημα μέχρι 100 σελίδες και το Θεατρικό έργο μέχρι 45 σελίδες (έως 7 πρόσωπα).

2) Κάθε έργο πρέπει να σταλεί σε 3 δακτυλογραφημένα αντίτυπα, σε χαρτί Α4, με γραμματοσειρά Times New Roman, και μέγεθος γραμμάτων 12.

3) Οι διαγωνιζόμενοι να εσωκλείσουν σε μεγάλο φάκελο τα αντίτυπα του έργου τους με ψευδώνυμο πάνω δεξιά, καθώς και σε ένα μικρότερο φάκελο όπου θα εσωκλείσουν μέσα τα πραγματικά τους στοιχεία (Ονοματεπώνυμο, Έτος γεννήσεως, Διεύθυνση Κατοικίας, Ταχυδρομικός Κώδικα, Τηλέφωνο (σταθερό και κινητό), Email, Ψευδώνυμο, Τίτλο έργου, Λογοτεχνικό είδος και το θέμα (στο οποίο συμμετέχει ο διαγωνιζόμενος). Σε περίπτωση που ένας διαγωνιζόμενος λάβει μέρος σε περισσότερα από ένα λογοτεχνικό είδος, μπορεί τους φακέλους με το κάθε είδος και τις σχετικές ενδείξεις (που ο καθένας τους θα περιέχει ξεχωριστό φάκελο προσωπικών στοιχείων), να τους τοποθετήσει μέσα σε μεγαλύτερο, στον οποίο όμως θα αναγράφονται όλα τα λογοτεχνικά είδη που περιέχει π.χ. «Για τους διαγωνισμούς Ποίησης και Διηγήματος».

4) Αποστολή συμμετοχής με ΑΠΛΟ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟ (ΟΧΙ ΣΥΣΤΗΜΕΝΟ) στην εξής διεύθυνση:

Yπόψη Προέδρου Ε.Π.Ο.Κ.  κ.Ηρακλή Ζαχαριάδη

Μικράς Ασίας 55

115 27 – ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ – ΑΘΗΝΑ

(ΓΙΑ ΤΟΝ 8^ο ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ΕΠΟΚ 2017)

ΠΡΟΣΟΧΗ: Σημειώστε στον εξωτερικό φάκελο το λογοτεχνικό είδος και το θέμα στο οποίο συμμετέχετε.

5) Τελευταία ημερομηνία συμμετοχής (σφραγίδα ταχυδρομείου) η 31^ηΙανουαρίου 2018.

Β.  ΘΕΜΑΤΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ:

1) Πώς ο Ελληνικός Λαός συμπαραστάθηκε στον αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α. το 1955-59 για αυτοδιάθεση-ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα;

2) Η αγάπη σε όλες τις μορφές.

3) Την Ελλάδα αγαπώ και την Κύπρο μας λατρεύω.

4) Εθνομάρτυρες του Κυπριακού Έπους (για έναν από τους κατωτέρω):

-  Ευαγόρα Παλληκαρίδη

-  Μάρκο Δράκο

-  Γρηγόρη Αυξεντίου

-  Μιχαλάκη Καραολή

5) Ο Αγώνας της Ε.Ο.Κ.Α. εξηνταδύο χρόνια μετά.

6) Ήρωες απόφοιτοι Ελληνικού Γυμνασίου Αμμοχώστου 1955-59.

7) Αμμόχωστος Βασιλεύουσα.

Γ.  ΑΘΛΟΘΕΤΗΣΗ ΒΡΑΒΕΙΩΝ:

1) Το Συμβούλιο Ιστορικής Μνήμης Αγώνα Ε.Ο.Κ.Α. 1955-59 (Σ.Ι.Μ.Α.Ε.) θα αθλοθετήσει με χρηματικό ποσό τα τρία πρώτα βραβεία με το θέμα «Πώς ο Ελληνικός Λαός συμπαραστάθηκε στον Αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α. το 1955-59 για αυτοδιάθεση-ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα;».

2) Ο Σύλλογος «Οι φίλοι του μουσείου Γ.Δροσίνη» θα αθλοθετήσει με χρηματικό ποσό τα δύο πρώτα βραβεία με το θέμα «Εθνομάρτυρες του Κυπριακού Έπους-Ευαγόρας Παλληκαρίδης».

3) Ο ζωγράφος Βασίλης Βαγιάννης θα αθλοθετήσει με αντίγραφα έργων του (μεταξοτυπίες) τα τρία πρώτα βραβεία με το θέμα «Ο Αγώνας της Ε.Ο.Κ.Α. εξηνταδύο χρόνια μετά».

4) Η Ένωση Θεατρικών Συγγραφέων Κύπρου θα αθλοθετήσει με χρηματικό ποσό το πρώτο βραβείο στην κατηγορία του θεατρικού έργου με το θέμα «Η αγάπη σε όλες τις μορφές».

5) Ο Δήμαρχος Λιβαδίων Λάρκακας κ.Μάριος Αρσένης θα αθλοθετήσει με βιβλία τα τρία πρώτα βραβεία με θέμα «Αμμόχωστος Βασιλεύουσα».

6) Ο Ελληνικός Πνευματικός Όμιλος Κύπρου (ΕΠΟΚ Κύπρου) θα αθλοθετήσει με τόμους λογοτεχνικών βιβλίων τα τρία πρώτα βραβεία με θέμα «Ήρωες απόφοιτοι Ελληνικού Γυμνασίου Αμμοχώστου 1955-59».

7) Ο μουσικοσυνθέτης Γιώργος Βενετσάνος θα μελωποιήσει τα τρία πρώτα βραβεία στην κατηγορία Μουσικός Στίχος, σε οποιαδήποτε κατηγορία.

Τα χρηματικά ποσά που θα αθλοθετηθούν από τους παραπάνω φορείς και η αθλοθέτηση των υπολοίπων βραβείων θα ανακοινωθούν κατά τον μήνα Δεκέμβριο στην ιστοσελίδα του ΕΠΟΚ   www.epok.gr

Eπίσης, θα ανακοινωθούν και τα ονόματα των χορηγών που θα διαθέσουν βιβλία τους για τους βραβευμένους τού διαγωνισμού.

Τα ονόματα των διακριθέντων ανακοινωθούν μέσω της ιστοσελίδαςwww.epok.gr , καθώς και η ημερομηνία της τελετής βράβευσης.

Θα απονεμηθούν τρία βραβεία σε κάθε λογοτεχνικό είδος, καθώς και έπαινοι. Όσοι δεν παρευρεθούν στην τελετή βράβευσης μπορούν να παραλάβουν τα βραβεία τους με αντιπρόσωπό τους την ημέρα της βράβευσης ή ταχυδρομικά με αντικαταβολή, μετά από συνεννόηση με τη Γραμματεία.

Η τελική απόφαση της επιτροπής δεν επιδέχεται αμφισβήτησης και είναι οριστική.

Τα αποσταλέντα έργα δεν επιστρέφονται, ενώ τα μη διακριθέντα έργα θα καταστραφούν μαζί με τα προσωπικά στοιχεία των διαγωνιζομένων.

Η μη τήρηση των παραπάνω όρων συνεπάγεται αποκλεισμό των διαγωνιζομένων.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε στα τηλέφωνα:

- κ. Ηρακλή Ζαχαριάδη, Πρόεδρο Ε.Π.Ο.Κ.  6937554184

- κα Ελένη Καραγιάννη-Βαρνάβα, Γενική Γραμματέα Ε.Π.Ο.Κ. 6997017933

ή στο email  kypriakosellinismos @yahoo.gr

Eπίσης, μπορείτε να ενημερωθείτε για οτιδήποτε σχετικό με τον Ε.Π.Ο.Κ. Ελλάδας στην ιστοσελίδα www.epok.gr

O ΠΡΟΕΔΡΟΣ                                    Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΗΡΑΚΛΗΣ ΖΑΧΑΡΙΑΔΗΣ            ΕΛΕΝΗ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ-ΒΑΡΝΑΒΑ

Επιστολή προς αποκατάσταση της αλήθειας σχετικά με το βιβλίο του Λάσκαρη Π. Ζαράρη: «Τα Μυστικά της Θεόπετρας», Δυάς Εκδοτική, 2015.

   Αγαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι, λόγοι αξιοπρέπειας και δικαιοσύνης μού επιβάλλουν να απαντήσω στον συμπατριώτη μου κ. Κατελή Βίγκλα, συντάκτη της κριτικής για το βιβλίο μου: «Τα Μυστικά της Θεόπετρας», την οποία δημοσίευσε στο προσωπικό του μπλογκ: «Historical Reenactment» στις 28 Μαΐου 2016 (http://pyrasosthebai.blogspot.gr/2016/05/blog-post.html?m=1). Ξεπέρασε κάθε ηθική δεοντολογία, λησμονώντας τους κανόνες στους οποίους πρέπει να στηρίζεται κάθε λογοτεχνική κριτική προκειμένου να επιτελέσει τον σκοπό της, κριτική που ακόμη και εάν είναι δριμεία και κατακεραυνώνει κάποιο έργο, πρέπει να σέβεται πρώτα απ’ όλα τον δημιουργό και να μην αναφέρεται στο άτομό του και την προσωπικότητά του, προσβάλλοντάς τον με ταπεινωτικές εκφράσεις και ειρωνείες.

   Εντελώς τυχαία έπεσε μπροστά μου η κριτική του για το βιβλίο μου, λίγες μέρες πριν στις 28 Οκτωβρίου 2017 και εύκολα διαπιστώνει κανείς ολοκληρώνοντας την ανάγνωσή της ότι την χαρακτηρίζει η εμπάθεια και το αγενές ύφος, στοιχεία μάλιστα που δε συνάδουν με τον συντάκτη, ο οποίος είναι μορφωμένο άτομο και κατέχει μεταπτυχιακούς τίτλους και διδακτορικό. Η δυσφήμηση που προσπαθεί να κάνει ο κύριος αυτός στο έργο μου και στην προσωπικότητά μου εξαπολύοντας αφειδώλευτα όξος είναι οφθαλμοφανής.

   Ας αναρωτηθούμε λοιπόν με ποια ιδιότητα πραγματοποίησε αυτή την κριτική, ως ιστορικός επιστήμονας ή ως απλός αναγνώστης με αγάπη προς τη λογοτεχνία, γιατί κυρίως στην άποψη των αναγνωστών πρέπει να υπολογίζει σημαντικά κάθε συγγραφέας. Είχε ξεκινήσει ήδη αδικαιολόγητα μια πολεμική τακτική, που ακόμη και αν σε κάποια σημεία του βιβλίου μπορούσαν τα γραφόμενά του να έχουν βάση, ο τρόπος που προβάλλει την άποψή του είναι απαράδεκτος και χάνει όποιο δίκιο θα μπορούσε να έχει.

   Σεβάστηκα την άποψή του μέχρι στο σημείο που ήταν σοβαρή, ανεπηρέαστη από πάθη και δεν έθιγε απροκάλυπτα. Ως λογοτέχνης σίγουρα δεν είχε το δικαίωμα να μιλήσει και να εκφέρει άποψη για το έργο μου, γιατί πολύ απλά δεν έχει γράψει ποτέ του λογοτεχνικό έργο ούτε έχει εκδώσει αντίστοιχο έργο πέρα από μερικά επιστημονικά συγγράμματα. Κι αν έπρεπε να επιχειρήσει αυτή την κριτική, έπρεπε αυτό να γίνει με ανεπηρέαστο νου, χωρίς ψυχική ταραχή, έχοντας στο μυαλό του πρώτα απ' όλα τα λόγια του κορυφαίου νεοέλληνα κριτικού του 20ού Αιώνα, του Πέτρου Σπανδωνίδα (1890-1964): «Η λογοτεχνική κριτική είναι η επιστήμη των εσωτερικών ανιχνεύσεων και ανακαλύψεων στην περιοχή της Ομορφιάς, που αξεδιάλυτα αγκαλιάζεται με τον άνθρωπο και τη μοίρα του».

   Όμως, ποιοι ήταν οι ακριβέστατοι λόγοι που τον έσπρωξαν σε αυτή την κριτική, αφού μάλιστα δε διαπνέεται από αγάπη για τη λογοτεχνία και στο τέλος της κριτικής του καταδικάζει τη λογοτεχνία, ενώ επιτίθεται προσβλητικά εναντίον όσων την υπηρετούν; Παραθέτω εδώ τα λόγια του κυρίου αυτού με πλάγιους χαρακτήρες: «Το περίεργο είναι ότι το διαδίκτυο βρίθει από τέτοιες εκδόσεις. Πρόκειται για έναν καταιγισμό μωρολογίας και δοκησισοφίας. Δεν μας έφθαναν οι άλλες συμφορές, έχουμε και τους αλαφροΐσκιωτους λογοτέχνες που φυσιούν με κάθε ευκαιρία για τα υποτιθέμενα πνευματικά επιτεύγματά τους. Θέλουν όλοι να μοιραστούν ή να λάβουν για τον εαυτό τους δόξα παρόμοια με εκείνη του Σεφέρη και του Ελύτη. Για αυτούς τους ανεκδιήγητους νεοφανείς λογοτεχνίσκους της συμφοράς, το διαδίκτυο είναι μια παιδική χαρά ή η αυλή των θαυμάτων. Με κάθε ευκαιρία προβάλουν τον εαυτό τους, δίνουν παντού το ανούσιο βιογραφικό τους και συνεχίζουν να συνδυάζουν άσκοπα λέξεις σαν μαϊμούδες με τυχαία σειρά στο πληκτρολόγιό τους. Αν τα πρότυπά τους είναι ο Σεφέρης και ο Ελύτης, έχουν πληροφορηθεί λάθος, διότι η εποχή εκείνων πέρασε ανεπιστρεπτί, ό,τι και εάν σήμαινε. Επιπλέον, οι ποιητές και λογοτέχνες αυτοί, όπως και οι περισσότεροι, δεν μπορούν να προσεγγίσουν την ουσία. Απλά κάποιοι από αυτούς είναι πιο φημισμένοι και γνωστοί σε όλους. Όμως η φήμη αυτή δεν αναιρεί την αλήθεια: η ποίηση και η λογοτεχνία σε τελευταία ανάλυση είναι υποκειμενικό ζήτημα, όση αναγνώριση και εάν έχει ο εκάστοτε συγγραφέας. Με άλλα λόγια, παρόλο που η προσέγγιση της πραγματικότητας μέσω της λογοτεχνίας είναι αμεσότερη, δεν παύει να στερείται αντικειμενικότητας, όχι με την πεζή και συχνά χρησιμοποιημένη έννοια, αλλά με την έννοια της προσέγγισης των πραγμάτων, του νοητού κόσμου ως τόπου της αλήθειας, και επέκεινα αυτού. Φυσικά και υπάρχουν αθάνατα λογοτεχνικά έργα, όπως αθάνατοι είναι και οι δημιουργοί αυτών. Όσοι όμως μεγάλοι λογοτέχνες αναγνωρίστηκαν στο διάβα της Ιστορίας, ήταν συνήθως διάνοιες και άνθρωποι με ιδιαίτερες ικανότητες, ευρυμαθείς και πολύγλωσσοι. Όλοι αυτοί οι ψευδο-λογοτέχνες που γράφουν ό,τι τους κατέβει στο φτωχό και άθλιο τσερβέλο τους ποιοί είναι; Η απάντηση είναι πως πρόκειται για φανατικούς του είδους, κοινώς "ψώνια", εγωπαθή υποκείμενα που με τη γραφή εξωτερικεύουν τα απωθημένα τους. Το θέμα όμως είναι ότι νομίζουν, ο καθένας για τον εαυτό του, ότι εκπροσωπούν τη Λογοτεχνία! Ποιά λογοτεχνία; Τη δική τους λογοτεχνία, την οποία θεωρούν ως την καλύτερη».

   Πιθανώς ο εν λόγω κύριος να ενοχλήθηκε που ανακατεύτηκα στα «χωράφια» του, αν θεωρήσουμε ότι η ιστορία είναι το πεδίο της ιδιοκτησίας του και κατέφυγε σε πλήθος κατηγοριών, ότι το παιδικό μου βιβλίο είναι ανιστόρητο, παραποιεί την αλήθεια και ότι δεν χρησιμοποίησα σωστά τις ιστορικές πηγές στις οποίες στηρίχτηκα για τη συγγραφή του. Ασφαλώς και δε θα αντιμετώπιζα τη βιβλιογραφία όπως γενικά την αντιμετωπίζει ένας ιστορικός και ίσως με την οργάνωση που τον διακατέχει, διότι πολύ απλά το βιβλίο μου δεν είναι ιστορικό ή επιστημονικό. Και ο στόχος της συγγραφής του ήταν ακριβώς αυτός: γράφοντας με λογοτεχνικό τρόπο να προκαλέσω το ενδιαφέρον των παιδιών για μια άγνωστη εποχή, προκειμένου να αναζητήσουν περισσότερες πληροφορίες γι’ αυτήν. Τώρα επειδή στέκεται ιδιαίτερα στο «θράσος» μου -όπως γράφει-, που περιγράφω το βιβλίο μου ως ταξίδι γνώσεων για παιδιά, θα του εξηγήσω καθαρά ότι αυτό έγινε για λόγους κατάταξης του κειμένου, εφόσον δεν είναι μυθιστόρημα κι ούτε μπορούσα να το ονομάσω καθαρά παραμύθι για παιδιά. Το θετικό σχόλιο που έλαβα από τα μέλη της κριτικής επιτροπής της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς, στον λογοτεχνικό διαγωνισμό της οποίας συμμετείχα το έτος 2012 στέλνοντας ανέκδοτο ακόμη το κείμενό μου και στην πρώτη του μορφή, ήταν το εξής: «Το παρόν και το παρελθόν μέσα από τις διηγήσεις του δασκάλου κ. Ιστορικόπουλου είναι το θέμα του βιβλίου γραμμένο σε δύο επίπεδα. Ο δάσκαλος αυτός προσπαθεί να περάσει στα παιδιά άπειρες γνώσεις για τον προϊστορικό κόσμο και τα καταφέρνει χωρίς αμφιβολία, μόνο που ο τρόπος που είναι γραμμένο δεν αποτελεί μυθιστόρημα. Ο συγγραφέας έχει μελετήσει πολύ και αξίζει κάθε έπαινος γι’  αυτό».

   Θα έπρεπε λοιπόν ο κύριος Κατελής Βίγκλας να αρκεστεί μονάχα σε κάποιες κριτικές παρατηρήσεις και όχι να προχωρήσει σε ένα κείμενο ντροπή, χωρίς την παραμικρή προσπάθεια αυτοελέγχου. Ο Μπάμπης Κλάρας, κριτικός λογοτεχνικών κειμένων στη «Φιλολογική Βραδυνή» στην περίοδο 1952-1973, γράφει με θάρρος: «Πρέπει κάποτε και ο κριτικός να κάνει κάποιο αυτοέλεγχο. Μια κριτική της κριτικής του. Ίσως έτσι ανακαλύψει και τα δικά του αδύνατα σημεία κι αυτή την άδικη καταβολή, που ζημιώνει αντί να βοηθεί». Ποια άδικη καταβολή εννοούσε ο αξιόλογος αυτός κριτικός; Εξηγεί σε άλλο άρθρο του μέσα από τη στήλη της εφημερίδας όπου έγραφε: «Η κριτική δεν είναι επαινολογία, όποιος την ασκεί υπεύθυνα, πρέπει να κρίνει με όλη τη σημασία της λέξης, να βρίσκει τα «ψεκτά σημεία», τις αδυναμίες, να καυτηριάζει τα στραβά και τα ανάποδα και να προφυλάγει το κοινό από ορισμένα ανύπαρκτα ταλέντα. Χρέος του είναι επίσης να ανευρίσκει και τις αγαθές πλευρές του έργου και του δημιουργού του, να τις επισημαίνει, να προβάλλει την ωφέλεια που μπορεί να προκύψει απ’ αυτές, να ενθαρρύνει την προκοπή και την ανάταση του ανθρώπου. Κανείς ασφαλώς καλόπιστος κριτικός δεν θα θελήσει να το αρνηθεί αυτό».

   Τώρα να δούμε τις πράξεις και τα έργα του Κατελή Βίγκλα και αφού σκεφτούμε καλά να βγάλουμε ώριμα συμπεράσματα:

   Στις 26 Μαΐου 2016 ο κύριος αυτός μού αποστέλλει σε ιμέιλ ένα αρχείο με τις κριτικές του παρατηρήσεις για το βιβλίο μου, με την απαίτηση να τις δεχτώ άμεσα και να προβώ στις απαραίτητες αλλαγές για να είναι πιο τεκμηριωμένο ιστορικά το βιβλίο μου κατά την άποψή του και για να κάνει κριτική στο έργο μου, λες και του είχα ζητήσει να κάνει κάτι ανάλογο, τιμητικά του χάρισα το βιβλίο κι αν δεν του άρεσε βέβαια δεν ήταν υποχρεωμένος να προχωρήσει σε κριτική. Επειδή δε δέχομαι τις διορθώσεις που προτείνει (για να είμαι πιο ακριβής ήμουν έτοιμος να δεχτώ μερικές οι οποίες δε θα είχαν αρνητική επίδραση στα παιδιά με τη σκληρότητα των εικόνων, σύμφωνα με τις παιδαγωγικές αντιλήψεις και τα θετικά μηνύματα που θα έπρεπε να δοθούν, αλλά δεν μπορούσα να κάνω αλλιώς γιατί το βιβλίο είχε ήδη τυπωθεί και ήδη είχα κάνει την πρώτη του παρουσίαση, ενώ φυσικά είχα πάρει έγκριση από τον εκδοτικό οίκο και με ευθύνη του εκδοτικού κυκλοφόρησε το βιβλίο στο αναγνωστικό κοινό), με απειλεί ότι θα δημοσιεύσει τις ακόλουθες κριτικές παρατηρήσεις σε επιστημονικό περιοδικό:

«Σχόλια στο βιβλίο Τα μυστικά της Θεόπετρας

Μεθοδολογικά:

Θα ήθελα να εξηγήσω με λογικά και απλά λόγια γιατί δεν στέκουν πολλά από αυτά που γράφει ο συγγραφέας. Δεν μπορεί κανείς να έχει αξιώσεις στην ιστορική αλήθεια, αν δεν χρησιμοποιεί σωστά τη βιβλιογραφία και τις πηγές του. Όταν γράφουμε ιστορικό μυθιστόρημα πάντα σεβόμαστε την εποχή στην οποία εκτυλίσσεται. Με άλλα λόγια, αν κανείς δεν στηρίζεται στη βιβλιογραφία, θα αποκλίνει σημαντικά από τις τρέχουσες ιστορικές αντιλήψεις. Ένας ιστορικός μπορεί να γράψει τις σκέψεις του πάνω σε όσα διάβασε, αλλά χρησιμοποιεί τη λογική, ώστε να εξάγει λογικά συμπεράσματα, τα οποία άλλοι συζητούν ή/και αμφισβητούν. Η γνώμη μου είναι ότι ο συγγραφέας είτε θα έπρεπε να προσέξει περισσότερο, ώστε να ενσωματώσει σωστά τις ιστορικές πληροφορίες, είτε θα έπρεπε να γράψει τόσο αόριστα (φανταστικά), ώστε να μην τις παραποιεί.

Κριτικές παρατηρήσεις:

Οι προϊστορικοί άνθρωποι είχαν ανακαλύψει τα παπούτσια. Σημειώνεται πρόχειρα από επιστημονική εργασία ότι «Από την παλαιολιθική εποχή ακόμη οι άνθρωποι έκαναν χρήση ελαφρώς κατεργασμένων πρωτογενών υλικών για την κατασκευή των πρώτων ενδυμάτων, είτε αυτά ήταν φυτικά είτε ζωικά (δέρματα ζωών, φύλα και κλαδιά δέντρων)».

Ο «Ιστορικόπουλος» ή θα είναι συλλέκτης ή θα είναι ιστορικός. Δεν υπάρχουν πολλοί συλλέκτες που είναι ταυτόχρονα και ιστορικοί. Όσον αφορά τα αρχαία, υπάρχει αυστηρή νομοθεσία. Επομένως, αυτό που συμβαίνει είναι πως είτε θα είναι κανείς πλούσιος και θα εισάγει αρχαιότητες από το εξωτερικό δηλώνοντάς τες στην κατά τόπους αρχαιολογική υπηρεσία είτε θα πρόκειται για αρχαιοκάπηλο. Βέβαια, υπάρχει και η περίπτωση ο Ιστορικόπουλος να δανείστηκε από κάποια αποθήκη μουσείου το αντικείμενο που περιγράφει στο βιβλίο ή αυτό να είναι αντίγραφο. Όμως αυτά θα έπρεπε να διευκρινιστούν. Επίσης, ένας ιστορικός, όπως υποτίθεται ότι είναι ο Ιστορικόπουλος, δεν αφηγείται τόσο πολύ μέσα στη σχολική τάξη, όσο δίνει πληροφορίες, αναφερόμενος σε γεγονότα ή αρχαιολογικά ευρήματα και τις ερμηνείες τους.

Τα τοπωνύμια Όλυμπος, Όσσα, Θεσσαλία, Θεόπετρα κλπ. που αναφέρονται στο βιβλίο δεν υπήρχαν στην προϊστορική εποχή (4.500 π.Χ.). Επίσης, πολλά ερωτηματικά γεννώνται για τα κύρια ονόματα, όπως Χρυσή, Άνακτης («άναξ» σημαίνει βασιλιάς στα αρχαία), κ.ά. 

Επιπλέον, οι προϊστορικοί άνθρωποι δεν ήταν μονοθεϊστές, αλλά πολυθεϊστές. Το θέμα των προϊστορικών λατρειών είναι εξαιρετικά πολύπλοκο και χρήζει ιδιαίτερης προσέγγισης. Πάντως είναι γνωστά ότι συνήθως έθαβαν τους νεκρούς τους με τελετουργικά και ότι στους τάφους των τελευταίων έχουν ανακαλυφθεί κτερίσματα.

Επίσης, ο συναισθηματικός κόσμος των προϊστορικών ανθρώπων δεν ήταν αναπτυγμένος, αφού μάλιστα δεν είχαν γραφή και συνεννοούντο με λίγες λέξεις. Πώς λοιπόν ο νεαρός ήρωας με το όνομα Στραβοπόδης ήταν τόσο αισθαντικός; Είναι απίθανο τότε να υπήρξαν έρωτες, και μάλιστα ανάμεσα σε παιδιά. Οι άνθρωποι εκείνη την εποχή, εξαιτίας του καθημερινού αγώνα για επιβίωση, ζούσαν λιτή και έως ένα βαθμό οργανωμένη ζωή. Γενικώς, περιγράφεται μια μεγάλη πολυτέλεια που είναι απίθανο να υπήρχε κατά τα προϊστορικά χρόνια.

Επίσης, απίθανη είναι και η σκηνή του παιδιού που μάχεται με έναν λέοντα για να σώσει ένα ελάφι. Το εύλογο θα ήταν το παιδί να προσπαθήσει να διώξει τον λέοντα, ώστε να φάει μέρος του ελαφιού.

Ακόμη τα σπήλαια κατά την προϊστορική εποχή δεν ήταν απλά θεάματα, αλλά μέσα για την προφύλαξη από το κρύο και τα ζώα, κατοικίες ή ιερά. Επιπλέον, πολλά αντικείμενα και όντα της φύσης είχαν πράγματι «μαγικό» χαρακτήρα για τους προϊστορικούς ανθρώπους, αλλά είναι αμφισβητήσιμο κατά πόσο αποδίδονταν τέτοιες ιδιότητες σε ένα συγκεκριμένο λουλούδι. Ο συγγραφέας θα έπρεπε να ενημερώσει τους αναγνώστες του σχετικά με το ποιο λουλούδι είναι αυτό, που απαντάται, βάσει ποίων αρχαιολογικών ευρημάτων θεωρείτο ξεχωριστό κλπ. Η ιστορία με το λουλούδι θυμίζει μεταγενέστερες διηγήσεις παραμυθιών των παραδοσιακών λαών κατά τους ιστορικούς και όχι τους προϊστορικούς χρόνους. 

Όσον αφορά τους γίγαντες που αναφέρονται προς το τέλος του βιβλίου πρέπει να σημειωθεί ότι οι αρχαίοι Έλληνες παρατηρώντας τα μεγάλα οστά προϊστορικών ζώων -τα οποία τώρα μελετά η παλαιοντολογία- νόμιζαν λανθασμένα ότι παλαιότερα έζησαν στη γη γίγαντες. Εξ ου και οι μύθοι για τη γιγαντομαχία. 

Επίσης, το βιβλίο παρουσιάζει τους προϊστορικούς ανθρώπους ως οικολόγους. Ωστόσο, οι άνθρωποι αυτοί πολεμούσαν μεταξύ τους, συνήθως σε αντίπαλες ομάδες και δεν είχαν οικολογικές ευαισθησίες, καθώς η φύση δεν είχε αλλοιωθεί ακόμη από την ανθρώπινη επέμβαση.  

Θετικά σημεία:

Γλαφυρή, ομαλή, ρέουσα και ευαίσθητη αφήγηση.

Ορθά περιγράφεται μια προϊστορική λατρεία της φύσης, στοιχείο που θα μπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω.

Ευχάριστο ανάγνωσμα για παιδιά.

Εφόσον υπάρχουν ορισμένα υπερφυσικά και μεταφυσικά στοιχεία, αυτά θα μπορούσαν να πολλαπλασιαστούν, ώστε το έργο να ενταχθεί στην κατηγορία της λογοτεχνίας του φανταστικού.

Το κείμενο είναι εύληπτο και κατανοητό, χωρίς ιδιαίτερες ασάφειες.

Γενική κρίση:

Το βιβλίο είναι καλό ανάγνωσμα για παιδιά, αλλά ελλιπές και ατελές όσον αφορά την ιστορική πληροφόρηση».

(Με μαύρα γράμματα έχω σημειώσει τα σημεία του κειμένου, τα οποία «φωνάζουν» από μόνα τους ότι δεν έχει καταλάβει ακόμη ποια είναι η ουσία του βιβλίου και σε ποιο λογοτεχνικό είδος ανήκει και θα αναφερθώ γι’ αυτά παρακάτω). Συνεχίζει να το αντιμετωπίζει ως επιστημονικό σύγγραμμα, ενώ είναι ένα παραμύθι που συνδυάζει γνώσεις για την προϊστορική εποχή. Αυτό περιγράφεται σαφέστατα και στο οπισθόφυλλο του βιβλίου: «Η περιπέτεια δένεται με τη γνώση αρμονικά. Οι αντιθέσεις της προϊστορικής εποχής με τη σημερινή γίνονται ευανάγνωστες. Όσο ο χρόνος περνά, το ταξίδι αποκτά τις διαστάσεις ενός παραμυθιού, όμορφου και διασκεδαστικού».

   Στη συνέχεια ο κ. Κατελής, δυσαρεστημένος που δε δέχτηκα τις διορθώσεις που μου πρότεινε, κρίνει σκόπιμο να αναζητήσει τη φιλόλογο και ιστορικό κ. Σοφία Κανταράκη, από φέτος υπεύθυνη σχολικών δραστηριοτήτων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Μαγνησίας, η οποία ανέλαβε την κύρια ομιλία της παρουσίασης του βιβλίου μου, που πραγματοποιήθηκε στη Λαϊκή Βιβλιοθήκη Βόλου «Δαμιανού Κυριαζή» στις 18 Μαίου 2016. Επικοινωνεί μαζί της με μηνύματα, κάνοντας της παράπονα που ανέλαβε να παρουσιάσει το βιβλίο μου, το οποίο παραποιεί την ιστορία και περιέχει ιστορικές αναλήθειες-κατά τα λεγόμενά του. Η κ. Κανταράκη, του απαντά ότι έκρινε το βιβλίο μου αξιόλογο και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο αποφάσισε να το παρουσιάσει κι ότι είναι ένα παραμύθι για παιδιά που μεταφέρει γνώσεις για την προϊστορική εποχή. Άλλωστε για εκείνη την εποχή έχουμε ελάχιστες πληροφορίες και είναι λογικό ο συγγραφέας να θέλησε να συμπληρώσει κάποιες ελλείψεις πληροφοριών με μυθοπλαστικά στοιχεία. Ο κ. Βίγλας συνεχίζει να επιμένει να την ενοχλεί τακτικά με μηνύματα και να προσπαθεί να της εξηγήσει σε έντονο ύφος παρουσιάζοντας τα επιχειρήματά του, λες και εκπροσωπούσε ή μετείχε κάποιας αυθεντίας στην προϊστορική αλήθεια, με σκοπό να κατηγορήσει το βιβλίο μου. Η απάντηση της κ. Κανταράκη ήταν η ίδια και του επισήμανε το εξής σημείο από την ομιλία της για το βιβλίο μου: «Πιο αναλυτικά,  λοιπόν, θα λέγαμε ότι στόχος του συγγραφέα είναι να καταδείξει, από τη μια, το μέγεθος της ιστορικής μας κληρονομιάς –μέσα από μια πληθώρα ιστορικών γνώσεων- συνδυασμένο μαεστρικά με μυθοπλαστικά στοιχεία και προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις της παιδικής φαντασίας και παράλληλης διασκέδασης, και από την άλλη να αποδείξει περίτρανα πώς η λογοτεχνία μπορεί να συνδυαστεί με την εγκυκλοπαιδική μάθηση, χωρίς ίχνη διδακτισμού, και μ’ έναν πρωτότυπο και βιωματικό τρόπο να χωρέσει στο σχολικό πρόγραμμα, χωρίς να αλωθεί από τον διδακτισμό, χωρίς να ακρωτηριασθεί από τη λογοκρισία και το πνεύμα του ενισχυμένου εγκυκλοπαιδισμού που διέπει συχνά το εκπαιδευτικό μας σύστημα, και τέλος πώς μπορεί η λογοτεχνία να αφήσει ανεξίτηλα τα σημάδια της στην ψυχή των μαθητών».

   Επιστρέφοντας στις κριτικές του παρατηρήσεις, κατανοούμε τη σημασία που έχει η συγκεκριμένη πρόταση της κ. Κανταράκη: «Στόχος του συγγραφέα είναι να καταδείξει, από τη μια, το μέγεθος της ιστορικής μας κληρονομιάς –μέσα από μια πληθώρα ιστορικών γνώσεων- συνδυασμένο μαεστρικά με μυθοπλαστικά στοιχεία και προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις της παιδικής φαντασίας και παράλληλης διασκέδασης».

   Για ποιο λόγο λοιπόν προχώρησε σε αυτή την κριτική ο κ. Βίγκλας, «χωρίς να επικεντρωθεί στις απαιτήσεις της παιδικής φαντασίας και παράλληλης διασκέδασης»; Για να δείξει σε όλους εμάς που αγωνιάμε για το μέλλον των παιδιών, την επιστημονική του κατάρτιση και πολυγνωσία; Για να μας δείξει ότι αδιαφορεί για τις παιδαγωγικές αντιλήψεις, παλιές ή σύγχρονες, σημειώνοντας στην πρώτη του κριτική για το βιβλίο μου που ανέβασε στο μπλογκ του στις 28 Μαΐου 2016 πριν την εμπλουτίσει με φράσεις που δυσφημούν το έργο μου και το άτομό μου, για τον αφηγητή της ιστορίας μου, τον κ. Ιστορικόπουλο, αναφερόμενος στην αυστηρή νομοθεσία για τα αρχαία, λες κι αυτό θα έπρεπε να ενδιαφέρει τα παιδιά; Για παιδικούς έρωτες που δεν υπήρξαν εκείνη την εποχή; Δεν υπήρξαν άραγε; Αναρωτιέται για τα ονόματα που έδωσα στους ήρωες του βιβλίου, μήπως δεν ήταν τα κατάλληλα. Επισημαίνει ότι στο βιβλίο περιγράφεται μια μεγάλη πολυτέλεια, χωρίς να αιτιολογεί την άποψή του αυτή, παρουσιάζοντας κάποια αποσπάσματα που το αποδεικνύουν. Ωστόσο κανείς από τους αναγνώστες δε διαπίστωσε ότι περιγράφεται ανάλογη πολυτέλεια. Ή μήπως για να τονίσει ότι η σκηνή του παιδιού που μάχεται μ’ ένα λιοντάρι για να σώσει ένα ελάφι είναι απίθανη, προτείνοντας μάλιστα τη «λογική» λύση: Το παιδί να διώξει το λιοντάρι, ώστε να φάει μέρος του ελαφιού. Τι όμορφη σκηνή θα ήταν πράγματι για ένα παιδί…η σκηνή της ωμοφαγίας κρέατος, πέρα από το γεγονός ότι η συγκεκριμένη σκηνή εκτυλίσσεται τη νεολιθική εποχή περί το 4500 π.χ, όταν οι άνθρωποι ήταν γεωργοί και κτηνοτρόφοι και όσοι κυνηγούσαν έψηναν ήδη τα θηράματα τους και δεν έτρωγαν ωμό κρέας. Ανεξήγητο πως έπεσε σε τέτοια σημαντική αναντιστοιχία ο πολύξερος ιστορικός μας… Ή για να αμφισβητήσει τις μαγικές ιδιότητες που απέδωσα σ’ ένα λουλούδι ποιητική αδεία; Ή για να δείξει στον συγγραφέα ότι έκανε λάθος που παρουσίασε ως οικολόγους τους προϊστορικούς ανθρώπους, που θα σήμαινε πιθανώς ότι θα έπρεπε οι πρωταγωνιστές του βιβλίου να άφηναν την προϊστορική πυρκαγιά να επεκταθεί για να καεί ολοκληρωτικά το δάσος και να μην αγωνιζόντουσαν να δημιουργήσουν μια ασφαλή κατοικία  για τα ζώα, αφήνοντας τα στην τύχη τους…

   Χωρίς να περιέχει θετικά μηνύματα ένα βιβλίο, δεν είναι δυνατόν να αγγίξει τις ευαίσθητες ψυχές των παιδιών. Σκηνές που θα μπορούσαν να προκαλέσουν φόβο ή τρόμο στα παιδιά και να βλάψουν την καθιερωμένη αισθητική τους με αγριότητες, βιαιότητες και ωμοφαγίες, τις θεωρώ εντελώς απαράδεκτες. Άλλωστε, για να ταυτιστεί ένα παιδί με τον ήρωα κάποιου βιβλίου, πρέπει να αισθανθεί ότι μοιράζεται με τον ήρωα περίπου τα ίδια συναισθήματα, τις ίδιες σκέψεις, τα ίδια όνειρα και τις ίδιες επιθυμίες. Η προσέγγιση του κ. Βίγκλα ξενίζει, για τον λόγο ότι δεν είναι λογοτεχνική ούτε παιδαγωγική. Ως παιδί εκείνος, δε νομίζω να μεγάλωσε με ανάλογες εικόνες στα παιδικά βιβλία που διάβαζε ή στις παιδικές σειρές που παρακολουθούσε στην τηλεόραση.

   Ρίξτε όλες και όλοι λοιπόν μια ματιά στην κριτική που δημοσίευσε στις 28 Μαΐου 2016 με σκληρή και αυθάδικη φρασεολογία, χωρίς να σταθεί μόνο στις κριτικές παρατηρήσεις που μου είχε αποστείλει ιδιωτικά:

«Σάββατο, 28 Μαΐου 2016

ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΘΕΟΠΕΤΡΑΣ. ΑΝΙΣΤΟΡΗΤΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ

Κριτική του βιβλίου του Λάσκαρη Ζαράρη, Τα μυστικά της Θεόπετρας, εκδ. Δυάς Εκδοτική, 2015.

Μεθοδολογικά:

Θα ήθελα να εξηγήσω με λογικά και απλά επιχειρήματα γιατί δεν στέκουν πολλά από αυτά που γράφει ο ερασιτέχνης αυτοεκδιδόμενος (με τη γνωστή μέθοδο της ματαιοδοξίας των λίγων αντιτύπων-print on demand) συγγραφέας Λάσκαρης Ζαράρης στο μικρό βιβλίο για παιδιά Τα μυστικά της Θεόπετρας. Τέτοια έργα είναι σημάδια παρακμής της σημερινής Ελλάδας. Δεν μπορεί κανείς να έχει αξιώσεις στην ιστορική αλήθεια, αν δεν χρησιμοποιεί σωστά τη βιβλιογραφία και τις πηγές του. Όταν γράφουμε ιστορικό μυθιστόρημα και πόσο μάλλον βιβλίο γνώσεων για παιδιά, πάντα σεβόμαστε την εποχή στην οποία εκτυλίσσεται. Με άλλα λόγια, αν κανείς δεν στηρίζεται στη βιβλιογραφία, θα αποκλίνει σημαντικά από τις καθιερωμένες ιστορικές αντιλήψεις. Ένας ιστορικός μπορεί να γράψει τις σκέψεις του πάνω σε όσα διάβασε, αλλά χρησιμοποιεί τη λογική, ώστε να εξάγει λογικά συμπεράσματα, τα οποία άλλοι συζητούν ή/και αμφισβητούν. Η γνώμη μου είναι ότι ο συγγραφέας είτε θα έπρεπε να προσέξει περισσότερο, ώστε να ενσωματώσει σωστά τις ιστορικές πληροφορίες, είτε θα έπρεπε να γράψει τόσο αόριστα (φανταστικά), ώστε να μην τις παραποιεί.

Κριτικές παρατηρήσεις:

Ο συγγραφέας του υποτιθέμενου βιβλίου γνώσεων σημειώνει ότι οι προϊστορικοί άνθρωποι δεν είχαν ανακαλύψει τα παπούτσια. Ωστόσο, είναι γνωστό ότι από την παλαιολιθική εποχή ακόμη οι άνθρωποι έκαναν χρήση ελαφρώς κατεργασμένων πρωτογενών υλικών για την κατασκευή των πρώτων ενδυμάτων, είτε αυτά ήταν φυτικά είτε ζωικά (δέρματα ζωών, φύλα και κλαδιά δέντρων).

Ο αφηγητής του βιβλίου με τον ναΐφ τίτλο «Ιστορικόπουλος» παρουσιάζεται ως συλλέκτης και ταυτόχρονα ιστορικός. Ωστόσο, δεν υπάρχουν πολλοί συλλέκτες που είναι ταυτόχρονα και ιστορικοί. Όσον αφορά τα αρχαία, υπάρχει αυστηρή νομοθεσία. Επομένως, αυτό που συμβαίνει είναι πως είτε θα είναι κανείς πλούσιος και θα εισάγει αρχαιότητες από το εξωτερικό δηλώνοντάς τες στην κατά τόπους αρχαιολογική υπηρεσία είτε θα πρόκειται για αρχαιοκάπηλο. Βέβαια, υπάρχει και η περίπτωση ο Ιστορικόπουλος να δανείστηκε από κάποια αποθήκη μουσείου το αντικείμενο που περιγράφει στο βιβλίο ή αυτό να είναι αντίγραφο. Όμως αυτά θα έπρεπε να διευκρινιστούν. Επίσης, ένας ιστορικός, όπως υποτίθεται ότι είναι ο Ιστορικόπουλος, δεν αφηγείται τόσο πολύ μέσα στη σχολική τάξη, όσο δίνει πληροφορίες, αναφερόμενος σε γεγονότα ή αρχαιολογικά ευρήματα και τις ερμηνείες τους.

Τα τοπωνύμια Όλυμπος, Όσσα, Θεσσαλία, Θεόπετρα κλπ. που αναφέρονται στο βιβλίο δεν υπήρχαν στην προϊστορική εποχή (4.500 π.Χ.). Επίσης, πολλά ερωτηματικά γεννώνται για τα κύρια ονόματα, όπως Χρυσή, Άνακτης («άναξ» σημαίνει βασιλιάς στα αρχαία), κ.ά. 

Επιπλέον, οι προϊστορικοί άνθρωποι δεν ήταν μονοθεϊστές, όπως ανιστόρητα σημειώνεται, αλλά πολυθεϊστές. Το θέμα των προϊστορικών λατρειών είναι εξαιρετικά πολύπλοκο και χρήζει ιδιαίτερης προσέγγισης. Πάντως είναι γνωστά ότι συνήθως έθαβαν τους νεκρούς τους με τελετουργικά και ότι στους τάφους των τελευταίων έχουν ανακαλυφθεί κτερίσματα.

Επίσης, ο συναισθηματικός κόσμος των προϊστορικών ανθρώπων δεν ήταν αναπτυγμένος, αφού μάλιστα δεν είχαν γραφή και συνεννοούντο με λίγες λέξεις. Πώς λοιπόν ο νεαρός ήρωας με το όνομα Στραβοπόδης ήταν τόσο αισθαντικός; Οι άνθρωποι εκείνη την εποχή, εξαιτίας του καθημερινού αγώνα για επιβίωση, ζούσαν λιτή και έως ένα βαθμό οργανωμένη ζωή. Γενικώς, περιγράφεται μια μεγάλη πολυτέλεια που είναι απίθανο να υπήρχε κατά τα προϊστορικά χρόνια.

Επίσης, απίθανη είναι και η σκηνή του παιδιού που μάχεται με έναν λέοντα για να σώσει ένα ελάφι. Το εύλογο θα ήταν το παιδί να προσπαθήσει να διώξει τον λέοντα, ώστε να φάει μέρος του ελαφιού.

Ακόμη τα σπήλαια κατά την προϊστορική εποχή δεν ήταν απλά θεάματα, αλλά μέσα για την προφύλαξη από το κρύο και τα ζώα, κατοικίες ή ιερά. Επιπλέον, πολλά αντικείμενα και όντα της φύσης είχαν πράγματι «μαγικό» χαρακτήρα για τους προϊστορικούς ανθρώπους, αλλά είναι αμφισβητήσιμο κατά πόσο αποδίδονταν τέτοιες ιδιότητες σε ένα συγκεκριμένο λουλούδι. Ο συγγραφέας θα έπρεπε να ενημερώσει τους αναγνώστες του σχετικά με το ποιο λουλούδι είναι αυτό, που απαντάται, βάσει ποίων αρχαιολογικών ευρημάτων θεωρείτο ξεχωριστό κλπ. Η ιστορία με το λουλούδι θυμίζει μεταγενέστερες διηγήσεις παραμυθιών των παραδοσιακών λαών κατά τους ιστορικούς και όχι τους προϊστορικούς χρόνους. 

Όσον αφορά τους γίγαντες που αναφέρονται προς το τέλος του βιβλίου πρέπει να σημειωθεί ότι οι αρχαίοι Έλληνες παρατηρώντας τα μεγάλα οστά προϊστορικών ζώων -τα οποία τώρα μελετά η παλαιοντολογία- νόμιζαν λανθασμένα ότι παλαιότερα έζησαν στη γη γίγαντες. Εξ ου και οι μύθοι για τη γιγαντομαχία. 

Επίσης, το βιβλίο παρουσιάζει τους προϊστορικούς ανθρώπους ως οικολόγους. Ωστόσο, οι άνθρωποι αυτοί πολεμούσαν μεταξύ τους, συνήθως σε αντίπαλες ομάδες και δεν είχαν οικολογικές ευαισθησίες, καθώς η φύση δεν είχε αλλοιωθεί ακόμη από την ανθρώπινη επέμβαση.  

Θετικά σημεία του ερασιτεχνικού αυτού έργου είναι η γλαφυρή, ομαλή, ρέουσα και ευαίσθητη αφήγηση. Επίσης, ορθά περιγράφεται μια προϊστορική λατρεία της φύσης, στοιχείο που θα μπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω. Εφόσον υπάρχουν ορισμένα υπερφυσικά και μεταφυσικά στοιχεία, αυτά θα μπορούσαν να πολλαπλασιαστούν, ώστε το έργο να ενταχθεί στην κατηγορία της λογοτεχνίας του φανταστικού. Το κείμενο είναι εύληπτο και κατανοητό, χωρίς ιδιαίτερες ασάφειες.

Η γενική κρίση στην οποία προβαίνουμε είναι ότι βιβλίο δεν αποτελεί καλό ανάγνωσμα για παιδιά, καθότι είναι ελλιπές και ατελές όσον αφορά την ιστορική πληροφόρηση. Πρόκειται για κάκιστη ερασιτεχνική λογοτεχνία που πρέπει να αποφεύγεται. Φυσικά δεν πρέπει να δίνουμε στα παιδιά τέτοια αδόκιμα κείμενα, αλλά έργα γνωστών και αναγνωρισμένων, κατά προτίμηση κλασσικών συγγραφέων».

  

   Χαρακτηριστικό παράδειγμα του μετεωρισμού του ως κριτικού είναι όσα παραθέτει ως θετικά στοιχεία –του ερασιτεχνικού αυτού έργου, όπως γράφει: «γλαφυρή, ομαλή, ρέουσα και ευαίσθητη αφήγηση. Και στη γενική κρίση: Το κείμενο είναι εύληπτο και κατανοητό, χωρίς ιδιαίτερες ασάφειες», στοιχεία που αναιρούν από μόνα τους, εφόσον τα αναφέρει, τον ισχυρισμό του περί ερασιτεχνικού έργου.

   Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, προχώρησε σε αλλαγή της προηγούμενης κριτικής -άγνωστο ποια ημερομηνία έγινε αυτό-, εμπλουτίζοντας την με εκφράσεις που διασύρουν το όνομά μου, με προσβάλλουν ως άτομο και προσωπικότητα και προσπαθούν να μειώσουν τη σημασία όσων έχω καταφέρει μέχρι τώρα στον λογοτεχνικό χώρο:

«Σάββατο, 28 Μαΐου 2016 (https://pyrasosthebai.blogspot.gr/2016/05/blog-post.html).

ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΘΕΟΠΕΤΡΑΣ. ΑΝΙΣΤΟΡΗΤΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ

Κριτική του βιβλίου του Λάσκαρη Ζαράρη, Τα μυστικά της Θεόπετρας, εκδ. Δυάς Εκδοτική, Αθήνα 2015, σελ. 162.

Μεθοδολογικά:

Θα ήθελα να εξηγήσω με λογικά και απλά επιχειρήματα γιατί δεν στέκουν πολλά από αυτά που γράφει ο ερασιτέχνης αυτοεκδιδόμενος (με τη γνωστή μέθοδο της ματαιοδοξίας των λίγων αντιτύπων-print on demand) συγγραφέας Λάσκαρης Ζαράρης στο μικρό βιβλίο για παιδιά Τα μυστικά της Θεόπετρας. Τέτοια έργα είναι σημάδια παρακμής της σημερινής Ελλάδας. Δεν μπορεί κανείς να έχει αξιώσεις στην ιστορική αλήθεια, αν δεν χρησιμοποιεί σωστά τη βιβλιογραφία και τις πηγές του. Όταν γράφουμε ιστορικό μυθιστόρημα και πόσο μάλλον βιβλίο γνώσεων για παιδιά, πάντα σεβόμαστε την εποχή στην οποία εκτυλίσσεται. Με άλλα λόγια, αν κανείς δεν στηρίζεται στη βιβλιογραφία, θα αποκλίνει σημαντικά από τις καθιερωμένες ιστορικές αντιλήψεις. Ένας ιστορικός μπορεί να γράψει τις σκέψεις του πάνω σε όσα διάβασε, αλλά χρησιμοποιεί τη λογική, ώστε να εξάγει λογικά συμπεράσματα, τα οποία άλλοι συζητούν ή/και αμφισβητούν. Η γνώμη μου είναι ότι ο συγγραφέας είτε θα έπρεπε να προσέξει περισσότερο, ώστε να ενσωματώσει σωστά τις ιστορικές πληροφορίες, είτε θα έπρεπε να γράψει τόσο αόριστα (φανταστικά), ώστε να μην τις παραποιεί.

Κριτικές παρατηρήσεις σε επιμέρους σημεία:

Ο συγγραφέας του υποτιθέμενου βιβλίου γνώσεων σημειώνει ότι οι προϊστορικοί άνθρωποι δεν είχαν ανακαλύψει τα παπούτσια. Ωστόσο, είναι γνωστό ότι από την παλαιολιθική εποχή ακόμη οι άνθρωποι έκαναν χρήση ελαφρώς κατεργασμένων πρωτογενών υλικών για την κατασκευή των πρώτων ενδυμάτων, είτε αυτά ήταν φυτικά είτε ζωικά (δέρματα ζωών, φύλα και κλαδιά δέντρων).

Ο αφηγητής του βιβλίου με τον ναΐφ τίτλο «Ιστορικόπουλος» παρουσιάζεται ως συλλέκτης και ταυτόχρονα ιστορικός. Ωστόσο, δεν υπάρχουν πολλοί συλλέκτες που είναι ταυτόχρονα και ιστορικοί. Όσον αφορά τα αρχαία, υπάρχει αυστηρή νομοθεσία. Επομένως, αυτό που συμβαίνει είναι πως είτε θα είναι κανείς πλούσιος και θα εισάγει αρχαιότητες από το εξωτερικό δηλώνοντάς τες στην κατά τόπους αρχαιολογική υπηρεσία είτε θα πρόκειται για αρχαιοκάπηλο. Βέβαια, υπάρχει και η περίπτωση ο Ιστορικόπουλος να δανείστηκε από κάποια αποθήκη μουσείου το αντικείμενο που περιγράφει στο βιβλίο ή αυτό να είναι αντίγραφο. Όμως αυτά θα έπρεπε να διευκρινιστούν. Επίσης, ένας ιστορικός, όπως υποτίθεται ότι είναι ο Ιστορικόπουλος, δεν αφηγείται τόσο πολύ μέσα στη σχολική τάξη, όσο δίνει πληροφορίες, αναφερόμενος σε γεγονότα ή αρχαιολογικά ευρήματα και τις ερμηνείες τους.

Τα τοπωνύμια Όλυμπος, Όσσα, Θεσσαλία, Θεόπετρα κλπ. που αναφέρονται στο βιβλίο δεν υπήρχαν στην προϊστορική εποχή (4.500 π.Χ.). Επίσης, πολλά ερωτηματικά γεννώνται για τα κύρια ονόματα, όπως Χρυσή, Άνακτης («άναξ» σημαίνει βασιλιάς στα αρχαία), κ.ά.

Επιπλέον, οι προϊστορικοί άνθρωποι δεν ήταν μονοθεϊστές, όπως ανιστόρητα σημειώνεται, αλλά πολυθεϊστές. Το θέμα των προϊστορικών λατρειών είναι εξαιρετικά πολύπλοκο και χρήζει ιδιαίτερης προσέγγισης. Πάντως είναι γνωστά ότι συνήθως έθαβαν τους νεκρούς τους με τελετουργικά και ότι στους τάφους των τελευταίων έχουν ανακαλυφθεί κτερίσματα.

Επίσης, ο συναισθηματικός κόσμος των προϊστορικών ανθρώπων δεν ήταν αναπτυγμένος, αφού μάλιστα δεν είχαν γραφή και συνεννοούντο με λίγες λέξεις. Πώς λοιπόν ο νεαρός ήρωας με το όνομα Στραβοπόδης ήταν τόσο αισθαντικός; Οι άνθρωποι εκείνη την εποχή, εξαιτίας του καθημερινού αγώνα για επιβίωση, ζούσαν λιτή και έως ένα βαθμό οργανωμένη ζωή. Γενικώς, περιγράφεται μια μεγάλη πολυτέλεια που είναι απίθανο να υπήρχε κατά τα προϊστορικά χρόνια.

Επίσης, απίθανη είναι και η σκηνή του παιδιού που μάχεται με έναν λέοντα για να σώσει ένα ελάφι. Το εύλογο θα ήταν το παιδί να προσπαθήσει να διώξει τον λέοντα, ώστε να φάει μέρος του ελαφιού.

Ακόμη τα σπήλαια κατά την προϊστορική εποχή δεν ήταν απλά θεάματα, αλλά μέσα για την προφύλαξη από το κρύο και τα ζώα, κατοικίες ή ιερά. Επιπλέον, πολλά αντικείμενα και όντα της φύσης είχαν πράγματι «μαγικό» χαρακτήρα για τους προϊστορικούς ανθρώπους, αλλά είναι αμφισβητήσιμο κατά πόσο αποδίδονταν τέτοιες ιδιότητες σε ένα συγκεκριμένο λουλούδι. Ο συγγραφέας θα έπρεπε να ενημερώσει τους αναγνώστες του σχετικά με το ποιο λουλούδι είναι αυτό, που απαντάται, βάσει ποίων αρχαιολογικών ευρημάτων θεωρείτο ξεχωριστό κλπ. Η ιστορία με το λουλούδι θυμίζει μεταγενέστερες διηγήσεις παραμυθιών των παραδοσιακών λαών κατά τους ιστορικούς και όχι τους προϊστορικούς χρόνους.

Όσον αφορά τους γίγαντες που αναφέρονται προς το τέλος του βιβλίου πρέπει να σημειωθεί ότι οι αρχαίοι Έλληνες παρατηρώντας τα μεγάλα οστά προϊστορικών ζώων -τα οποία τώρα μελετά η παλαιοντολογία- νόμιζαν λανθασμένα ότι παλαιότερα έζησαν στη γη γίγαντες. Εξ ου και οι μύθοι για τη γιγαντομαχία.

Επίσης, το βιβλίο παρουσιάζει τους προϊστορικούς ανθρώπους ως οικολόγους. Ωστόσο, οι άνθρωποι αυτοί πολεμούσαν μεταξύ τους, συνήθως σε αντίπαλες ομάδες και δεν είχαν οικολογικές ευαισθησίες, καθώς η φύση δεν είχε αλλοιωθεί ακόμη από την ανθρώπινη επέμβαση.

Θετικά στοιχεία:

Θετικά σημεία του ερασιτεχνικού αυτού έργου είναι η γλαφυρή, ομαλή και μάλλον ρέουσα αφήγηση. Επίσης, ορθά περιγράφεται μια προϊστορική λατρεία της φύσης, στοιχείο που θα μπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω. Εφόσον υπάρχουν ορισμένα υπερφυσικά και μεταφυσικά στοιχεία, αυτά θα μπορούσαν να πολλαπλασιαστούν, ώστε το έργο να ενταχθεί στην κατηγορία της λογοτεχνίας του φανταστικού. Καμία ιδιαίτερη σημασία δεν έχει ότι το κείμενο είναι εύληπτο και κατανοητό, χωρίς πολλές ασάφειες.

Ειδικό συμπέρασμα:

Ωστόσο, ως ειδική κρίση θα λέγαμε ότι το εν λόγω βιβλίο δεν αποτελεί καλό ανάγνωσμα για παιδιά, καθότι είναι ελλιπές και ατελές όσον αφορά την ιστορική πληροφόρηση, ενώ ο συγγραφέας ισχυρίζεται με περισσό θράσος ότι πρόκειται, άκουσον-άκουσον, για "ταξίδι γνώσεων για παιδιά!". Δυστυχώς η ιστορική διαφυγή (escapism) που επικαλείται ο συγγραφέας δεν επιτυγχάνεται, παρά μόνο στη φαντασία του ίδιου. Πρόκειται για μια εντελώς ερασιτεχνική και μη-αξιόλογη λογοτεχνία. Όχι μόνο, δεν πρέπει να δίνουμε στα παιδιά τέτοια αδόκιμα κείμενα, παρά μόνο έργα διεθνώς αναγνωρισμένων, κυρίως κλασσικών, συγγραφέων, αλλά πρέπει και να στηλιτεύουμε την αναισχυντία και την ανοητολογία τέτοιων πεπλανημένων και ανορθόλογων εκδόσεων.

Γενικό συμπέρασμα:

Το περίεργο είναι ότι το διαδίκτυο βρίθει από τέτοιες εκδόσεις. Πρόκειται για έναν καταιγισμό μωρολογίας και δοκησισοφίας. Δεν μας έφθαναν οι άλλες συμφορές, έχουμε και τους αλαφροΐσκιωτους λογοτέχνες που φυσιούν με κάθε ευκαιρία για τα υποτιθέμενα πνευματικά επιτεύγματά τους. Θέλουν όλοι να μοιραστούν ή να λάβουν για τον εαυτό τους δόξα παρόμοια με εκείνη του Σεφέρη και του Ελύτη. Για αυτούς τους ανεκδιήγητους νεοφανείς λογοτεχνίσκους της συμφοράς, το διαδίκτυο είναι μια παιδική χαρά ή η αυλή των θαυμάτων. Με κάθε ευκαιρία προβάλουν τον εαυτό τους, δίνουν παντού το ανούσιο βιογραφικό τους και συνεχίζουν να συνδυάζουν άσκοπα λέξεις σαν μαϊμούδες με τυχαία σειρά στο πληκτρολόγιό τους. Αν τα πρότυπά τους είναι ο Σεφέρης και ο Ελύτης, έχουν πληροφορηθεί λάθος, διότι η εποχή εκείνων πέρασε ανεπιστρεπτί, ό,τι και εάν σήμαινε. Επιπλέον, οι ποιητές και λογοτέχνες αυτοί, όπως και οι περισσότεροι, δεν μπορούν να προσεγγίσουν την ουσία. Απλά κάποιοι από αυτούς είναι πιο φημισμένοι και γνωστοί σε όλους. Όμως η φήμη αυτή δεν αναιρεί την αλήθεια: η ποίηση και η λογοτεχνία σε τελευταία ανάλυση είναι υποκειμενικό ζήτημα, όση αναγνώριση και εάν έχει ο εκάστοτε συγγραφέας. Με άλλα λόγια, παρόλο που η προσέγγιση της πραγματικότητας μέσω της λογοτεχνίας είναι αμεσότερη, δεν παύει να στερείται αντικειμενικότητας, όχι με την πεζή και συχνά χρησιμοποιημένη έννοια, αλλά με την έννοια της προσέγγισης των πραγμάτων, του νοητού κόσμου ως τόπου της αλήθειας, και επέκεινα αυτού.

Φυσικά και υπάρχουν αθάνατα λογοτεχνικά έργα, όπως αθάνατοι είναι και οι δημιουργοί αυτών. Όσοι όμως μεγάλοι λογοτέχνες αναγνωρίστηκαν στο διάβα της Ιστορίας, ήταν συνήθως διάνοιες και άνθρωποι με ιδιαίτερες ικανότητες, ευρυμαθείς και πολύγλωσσοι. Όλοι αυτοί οι ψευδο-λογοτέχνες που γράφουν ό,τι τους κατέβει στο φτωχό και άθλιο τσερβέλο τους ποιοί είναι; Η απάντηση είναι πως πρόκειται για φανατικούς του είδους, κοινώς "ψώνια", εγωπαθή υποκείμενα που με τη γραφή εξωτερικεύουν τα απωθημένα τους. Το θέμα όμως είναι ότι νομίζουν, ο καθένας για τον εαυτό του, ότι εκπροσωπούν τη Λογοτεχνία! Ποιά λογοτεχνία; Τη δική τους λογοτεχνία, την οποία θεωρούν ως την καλύτερη!

Κατελής Βίγκλας στις 4:27 μ.μ».

   Ας μας πει ο κ. Βίγκλας, ποιο είναι το λογοτεχνικό του έργο μέχρι τώρα και πού βρίσκει τόσο θράσος για να εκφέρει άκριτα και άσκεφτα βαρύγδουπα λόγια: «Θα ήθελα να εξηγήσω με λογικά και απλά επιχειρήματα γιατί δεν στέκουν πολλά από αυτά που γράφει ο ερασιτέχνης αυτοεκδιδόμενος (με τη γνωστή μέθοδο της ματαιοδοξίας των λίγων αντιτύπων-print on demand) συγγραφέας Λάσκαρης Ζαράρης στο μικρό βιβλίο για παιδιά Τα μυστικά της Θεόπετρας. Τέτοια έργα είναι σημάδια παρακμής της σημερινής Ελλάδας. Πρόκειται για μια εντελώς ερασιτεχνική και μη-αξιόλογη λογοτεχνία. Όχι μόνο, δεν πρέπει να δίνουμε στα παιδιά τέτοια αδόκιμα κείμενα, παρά μόνο έργα διεθνώς αναγνωρισμένων, κυρίως κλασσικών, συγγραφέων, αλλά πρέπει και να στηλιτεύουμε την αναισχυντία και την ανοητολογία τέτοιων πεπλανημένων και ανορθόλογων εκδόσεων. Δεν μας έφθαναν οι άλλες συμφορές, έχουμε και τους αλαφροΐσκιωτους λογοτέχνες που φυσιούν με κάθε ευκαιρία για τα υποτιθέμενα πνευματικά επιτεύγματά τους. Για αυτούς τους ανεκδιήγητους νεοφανείς λογοτεχνίσκους της συμφοράς, το διαδίκτυο είναι μια παιδική χαρά ή η αυλή των θαυμάτων. Με κάθε ευκαιρία προβάλουν τον εαυτό τους, δίνουν παντού το ανούσιο βιογραφικό τους και συνεχίζουν να συνδυάζουν άσκοπα λέξεις σαν μαϊμούδες με τυχαία σειρά στο πληκτρολόγιό τους. Όλοι αυτοί οι ψευδο-λογοτέχνες που γράφουν ό,τι τους κατέβει στο φτωχό και άθλιο τσερβέλο τους ποιοί είναι; Η απάντηση είναι πως πρόκειται για φανατικούς του είδους, κοινώς "ψώνια", εγωπαθή υποκείμενα που με τη γραφή εξωτερικεύουν τα απωθημένα τους».

   Με όλα τα προηγούμενα πρέπει να αναρωτηθούμε αν είναι σοβαρός ένας επιστήμονας, που επειδή πληγώθηκε ο εγωισμός του από την άρνησή μου να δεχτώ τις αλλαγές που πρότεινε, αλλάζει κάθε λίγο και λιγάκι από μια φράση της κριτικής του, μέχρι να απαντήσω και να νιώσει ότι του έδωσα κάποια σημασία… Στους φανταστικούς ισχυρισμούς του περί ερασιτεχνισμού και ανούσιου βιογραφικού, θα του προτείνω να καταφύγει στο βιογραφικό μου σημείωμα που υπάρχει στο προσωπικό μου μπλογκ: «Παράθυρο στα όνειρα», το οποίο αριθμεί πάνω από είκοσι σελίδες Α4 συμπεριλαμβάνοντας τις αναφορές σε συλλογικά έργα και έντυπες δημοσιεύσεις μου, αλλά και σε βραβεία που μου απένειμαν διάφοροι έγκριτοι φορείς και σύλλογοι της χώρας. Ας διαβάσει καλύτερα και προσεχτικά ένα πιο συνοπτικό βιογραφικό μου σημείωμα, που βρίσκεται ανηρτημένο στις ιστοσελίδες της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών (Ε.Ε.Λ.) και της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών (Π.Ε.Λ.), στις οποίες διατελώ εδώ και χρόνια τακτικό μέλος. Επιπροσθέτως, εκεί βρίσκεται και η αναφορά του ονόματός του, μετά από δική του επιθυμία και πιέσεις που δέχτηκα από εκείνον, ώστε να συμπεριλάβω στο βιογραφικό μου σημείωμα μία αναφορά για την ιστορικο-ανθρωπολογική μελέτη που έκανε στο πρώτο παιδικό βιβλίο που εξέδωσα: «Το νησί και το αθάνατο νερό», και δημοσίευσε εκείνος στο ηλεκτρονικό περιοδικό «Κείμενα» του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, εξηγώντας μου ότι αυτή η αναφορά θα μου έδινε κύρος, που ένας διδάκτωρ πανεπιστημίου αποφάσισε να ασχοληθεί με το έργο μου!

   Θα κλείσω αυτή την επιστολή, γιατί νομίζω ότι έγραψα αρκετά και αν δεν υπήρχαν οι προσβλητικές αναφορές στο όνομά μου δε θα απαντούσα καν. Δικαίωμα του καθενός είναι να πιστεύει και να γράφει ότι θέλει, αν αυτό γίνεται με σεβασμό και όχι με σκοπιμότητα. Η απάντηση του προέδρου της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών (Ε.Ε.Λ) κ. Κώστα Καρούσου θα ήταν η πιο ενδεδειγμένη για την περίπτωση:

«Δεν συμμερίζομαι κριτικές του «φαίνεσθαι»… για να υπάρχουν κάποιοι «λόγιοι» στο χώρο μας… ή να δικαιολογούν την «λογοτεχνική» τους παρουσία... είναι καλύτερα να σιωπούν ή να γράφουν, χωρίς εμπάθεια, χωρίς να υποτιμούν την όποια καλοπροαίρετη προσπάθεια -συμβολής και κατάθεσης, με έργο πεζό ή ποίηση στο χώρο μας... Η υπέρμετρη κριτική που θάβει -αντί να αναδείξει το έργο του συγγραφέα --[ όπως σε σας φίλε Λάσκαρη Ζαράρη ] είναι πλέον ξεπερασμένης εποχής έργο... συνήθως δεν απαντάμε στην υποκουλτούρα τέτοιων ατόμων-- σ΄ ευχαριστώ για την τιμή της απάντησης --ΚΑΡΟΎΣΟΣ….».

04/11/2017

Με φιλικούς χαιρετισμούς

Λάσκαρης Π. Ζαράρης

Ποιητής-συγγραφέας,

μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών-

μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών.