Επιλογή ορισμένων ποιημάτων της Αλκμήνης Κογγίδου

ΔΙΑΛΟΓΟΣ

Όταν μιλώ

και πάντα μιλώ

γυρεύω στην άλλη φωνή 

τη δική μου σιωπή.

Πώς όμως

όταν κάθε υπαρκτό

ζητάει από μένα να ξαναϋπάρξει

κι όταν η άλλη φωνή

γυρεύει μες τη δική μου 

να γνωριστεί;

Πόσο πόθησα τη σιωπή μου

μες στον καθρέφτη της ψυχής σου

να δω το πρόσωπό μου

να διασταυρωθώ

για την ίδια αιτία

να σωπάσω για τον ίδιο λόγο

κι απ' τον ίδιο δρόμο

να φθάσω στην ουσία

κι έτσι ως ένοιωσα να νοιώσεις

το παίδεμα

το βαθύ μου άλλο;

Του λόγου το ανείπωτο

φωτιά του μέσα κόσμου είναι.

Πώς ν' αναλώσω με λέξεις υλικές

το ατέλειωτο;

Του σύμπαντος φυλάει ο λόγος

το μυστικό

και μόνο στη βαθιά σχέση ανοίγεται

εκεί στη βαθιά θάλασσα

της σιωπής

που ο λόγος πάει να λιμνάσει.

**  Από την ποιητική συλλογή «ΑΝΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΙΔΕΑ»

ΕΝΩ

Ενώ δεν υπάρχεις

ζεις

γι' αυτό αναδύεται

μια οσμή

παρελθόντος

στην ατμόσφαιρα

και καθόλου

του παρόντος

και καθόλου 

του μέλλοντος.

Τώρα καταμεσής

της Άνοιξης

άνοιξες

μια 

σπηλιά

μέσα μου

κι ήρθαν

τα προϊστορικά

θηρία

ανάμεσα

σε παλαιολογικά

φυτά

σε θνήσκοντες

μενεξέδες

κι είπες

να σβήσεις

και τη 

μυρωδιά

του πικραμύγδαλου

που τόσο

σπάθιζε

στα σωθικά μου.

ΚΑΛΩ ΚΙ ΕΡΧΟΝΤΑΙ

Κρατώντας τη μουσική 

διατηρώντας τη μουσική

περνώ στα λιβάδια

τα άυλα.

Από τους κάμπους

και τα βουνά

καλώ τους χειμάρρους

της πατρίδα μου

καλώ κι έρχονται

θάματα και οράματα

και μόνο εσύ

δεν έρχεσαι ακόμα

στους πρόποδες

του Αληθινού.

ΑΚΟΜΑ

Ακόμα

σε σηκώνω

στους ώμους μου

και το βάρος σου

με συνθλίβει.

Ακόμα

ψάχνω μέσα μου

το σημείο

επαφής.

Ακόμα

ψάχνω μέσα μου

το σημείο

επαφής.

Ακόμα

θα πατώ

στα λασπόνερα

περπατώ

στους χαλασμένους

πεζόδρομους.

Ακόμα

υπόκειμαι

την ιδιαιτερότητά μου

κι αφού

σου είπα

και σου 

έδειξα,

τώρα 

σκάβοντας 

κι άλλο

σωπαίνω

ως να

γκρεμίσει

από μόνο του

το διαχωριστικό.

**  Τα τρία ποιήματα: «ΕΝΩ», «ΚΑΛΩ ΚΙ ΕΡΧΟΝΤΑΙ», «ΑΚΟΜΑ» είναι από την ποιητική συλλογή «ΣΧΕΔΙΑ»

ΕΜΕΙΣ

Εμείς με την ψυχή

μιλάμε κι όχι

με το στόμα.

Γυμνοί

από στολίδια.

Απ' αβυσσαλέες

ρωγμές βγαίνει

η φωνή μας.

Άλλοτε έρποντας

κι άλλοτε πετώντας,

βουτώντας τα φτερά

μέσα στον κίνδυνο,

περάσαμε

στην αντίπερα όχθη

με την ψυχή

στο στόμα.

**  Από την ποιητική συλογή «ΑΠΟΣΤΑΣΗ»

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ  ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Αλκμήνης Κογγίδου

Ποιήτριας - Δοκιμιογράφου.

   Η ποιήτρια και συγγραφέας Αλκμήνη Κογγίδου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και έζησε τα πρώτα παιδικά της χρόνια στην Πράγα. Είχε ταλέντο στο χορό και μεγάλη έφεση προς τη μουσική. Η ανάγκη της να εκφραστεί την οδηγεί στην καταγραφή των στοχασμών της αναζητώντας το νόημα της ζωής και την αλήθεια της ύπαρξής της. Στα δεκάξι της χρόνια έγραψε και το πρώτο της ποίημα. Μελέτησε φιλοσοφία και ψυχολογία και στους ορίζοντες που της  άνοιξαν οι επιστήμες αυτές βάδισε εξερευνητικά.

   Βιώματα αποκαλυπτικά τη συνέδεσαν με την υπερβατική διάσταση και είχε για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα μία συνεχή αυτόματη γραφή Μυστικής ποίησης.

   Εξέδωσε πέντε ποιητικές συλλογές: Αναγωγή στην Ιδέα, η οποία εξαντλήθηκε, Σχεδία, Πέρασμα, Σύνορο, Απόσταση. Ποιήματά της υπάρχουν σε διάφορες ανθολογίες. Ωστόσο η Μυστική της ποίηση και ένα μεγάλο μέρος του ποιητικού της έργου παραμένει ανέκδοτο.

   Στο παγκόσμιο συνέδριο γυναικών στην Κύπρο απαγγέλθηκε το επικολυρικό ποίημά της «ΣΕ ΧΑΙΡΕΤΩ». Είναι έμμετρο, υψηλού νοήματος και μεγάλης έκτασης ποίημα που ενσαρκώνει ένα όραμα για τη γυναίκα του μέλλοντος, τη γυναίκα που έχει συνείδηση της συμπαντικής της ιδιότητας.

   Έχει κατεξοχήν επιδοθεί στο φιλοσοφικό δοκίμιο. Το φιλοσοφικό της έργο που βρίσκεται υπό έκδοση περιλαμβάνει δοκίμια και άρθρα.

   Άρθρα της έχουν δημοσιευθεί κατά καιρούς στον περιοδικό και ημερήσιο τύπο του εσωτερικού και του εξωτερικού. Δημοσίευε  επί σειρά ετών στις φιλοσοφικές επιφυλλίδες της εφημερίδας «Πατρίδες» που εκδίδεται σε δύο γλώσσες στον Καναδά.  Επίσης σε εφημερίδες των Ελλήνων ομογενών μας στην Αυστραλία και στη Ν. Ζηλανδία.

   Ταξίδεψε στην Αμερική όπου πήγε καλεσμένη από το Γενικό Προξενείο Ελλάδος και από τέσσερις συλλόγους των Ομογενών όπου και έδωσε διαλέξεις στο Σικάγο.

   Ομιλίες έχει δώσει επί σειρά ετών στην Ακαδημία της αρχαίας Ολυμπίας, στην αίθουσα του φιλολογικού συλλόγου «Παρνασσός», και εξακολουθεί να δίνει σε Γυμνάσια και Λύκεια της Θεσσαλονίκης, μετέχοντας σ’ ένα πρόγραμμα του Συνδέσμου εκδοτών Β. Ελλάδας που καθιέρωσε την επικοινωνία των λογοτεχνών με τους μαθητές.

   Έχει λάβει εξαιρετικές διακρίσεις και βραβεία από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών, τον Νουμά και άλλους πολιτιστικούς φορείς του τόπου. Παρά το γεγονός ότι γνώρισε μεγάλες πνευματικές μορφές του τόπου μας, από τις οποίες και έλαβε αξιόλογες κριτικές δεν θέλησε στις ποιητικές συλλογές που εξέδωσε να επηρεάσει μ’ αυτές τον αναγνώστη.  Επιδιώκοντας την επικοινωνία μαζί του και σεβόμενη την ελευθερία του, αναφέρει στο πρώτο της ποίημα στη συλλογή Σχεδία : «Δεν θα σε μπερδέψω ούτε στη σκέψη/ ούτε στη λέξη/ όλα αυτά τα κράτησα για μένα/ για μέσα όλα τα μονοπάτια τ’ ανηφορικά/ για σένα κάτι που  πιάνεται/ αρκεί να το πιάσεις/ κάτι που φαίνεται/ αρκεί να το δεις».

   Η ποίηση της Αλκμήνης Κογγίδου, ιδιαίτερα τα επιγράμματα, παραπέμπει στο βάθος της σε μια σχέση συμπαντική, όπως και τα μαθηματικά που με συγκεκριμένες εξισώσεις αναφέρονται σε νόμους. Η αυστηρή οικονομία του λόγου, η μεγάλη πύκνωση των νοημάτων δημιουργούν αίσθηση από την πρώτη επαφή. Ο πρώτος που χαρακτήρισε την Αλκμήνη Κογγίδου ως Μυστική ποιήτρια ήταν ο αείμνηστος Χρήστος Μαλεβίτσης.

   Όσον αφορά το φιλοσοφικό της έργο, συνοπτικά θα λέγαμε ότι αποτελείται από άρθρα και δοκίμια με θέματα που καλύπτουν ένα μεγάλο φάσμα προβληματισμού του σύγχρονου ατόμου. Υπαρξιακά, κοινωνικά, ψυχολογικά, θεολογικά ακόμη και πολιτικά.

   Η ποιήτρια όταν γύρισε από την Αμερική, έλαβε την εσωτερική κλήση να μιλήσει στους πολλούς και αυτό αποτέλεσε γι’ αυτήν ένα σημαντικό χρέος. Με βαθιά ανησυχία για το μέλλον, για το περιβάλλον, για τους νέους, για την ηθική παρακμή, για την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής συγγράφει και δημοσιεύει άρθρα της και στοχασμούς της με αφορμή γεγονότα και καταστάσεις της επικαιρότητας.  

   Θέματά της: το πρόβλημα των σχέσεων των δύο φύλων, ο έρωτας, οι διαπροσωπικές σχέσεις, οι νέοι, η ηθική των σχέσεων γενικότερα.  Παράλληλα εντρυφεί στο Λόγο του Θεού και συγγράφει μια σύγχρονη ερμηνεία της Κ. Διαθήκης, η οποία είναι αποτέλεσμα της προσωπικής της σχέσης με το Λόγο του Θεού και το βίωμα της εν Χριστώ ζωής.

   Τέλος θα πρέπει να πούμε ότι το κέντρο της φιλοσοφικής της σκέψης εδράζεται σ’ ένα βασικό σημείο, τη Σχέση. Η αυτογνωσία ανοίγει την οδό προς τη θεογνωσία και αυτή διαπνέει ως προσανατολισμός ζωής σφαιρικά το σύνολο του ποιητικού και φιλοσοφικού έργου της.

Χρύσα Σιώτη

Το παρόν βιογραφικό σημείωμα διαβάστηκε πριν από την ομιλία  της Αλκμήνης Κογγίδου με θέμα: «Η  Μυστική Ποίηση» που δόθηκε στις 16-9-04 στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο Θεσσαλονίκης.