Δευτέρα 17 Φεβρουαρίου 2014

Κριτικό Σημείωμα για τις δύο ποιητικές συλλογές τής Δήμητρας Καραφύλλη: «Τρελή Τυφλόμυγα» και «Γρήγορα στις οθόνες σας» (34 ποιητικές προειδοποιητικές βολές), εκδόσεις Αρκαδικός Κήρυκας, 2013.


   Η Δήμητρα Καραφύλλη αφού πρώτα εισήλθε στο χώρο της ποίησης με την ποιητική της συλλογή: «Στο βάθος κήπος», προχώρησε στην έκδοση δύο ακόμη ποιητικών συλλογών: «Τρελή Τυφλόμυγα» και «Γρήγορα στις οθόνες σας» (34 ποιητικές προειδοποιητικές βολές). Κύριο χαρακτηριστικό αυτών αποτελεί η ευαισθησία τής δημιουργού, η οποία πριν προσπαθήσει να καθυποτάξει τις λέξεις, πάλευε με τα χρώματα και τις εικόνες από τη θέση τής εικαστικού, θέση που συχνά ασκεί μια γόνιμη αλληλεπίδραση στην άλλη εξίσου σημαντική θέση, τη θέση του ποιητή. Αυτή η συγγενική σχέση των δύο τεχνών, τη βοήθησε αναμφισβήτητα να βαδίσει θεωρητικά και τυπικά έναν άγνωστο δρόμο γι’ αυτήν. Όμως κρατούσε δίπλα της μια συνταγή που της ήταν απαραίτητη στην αναπαραστατική τέχνη και την οποία εφάρμοσε αποτελεσματικά στην τέχνη τού ποιητικού λόγου.
   Και ίσως το απόφθεγμα του Σιμωνίδη του Κείου περί «ομιλούσας ζωγραφικής» να έχει ενσταλάξει βαθιά στην ψυχοσύνθεση τής Δήμητρας Καραφύλλη και όλες οι αναμείξεις χρωμάτων, συναισθημάτων και λέξεων να βρίσκουν τον ιδανικό τους τόπο στα ποιήματά της. Μέσα από έναν ανάλογο ποιητικό πειραματισμό, προκύπτει μια ενδιαφέρουσα ποιητική έκφραση, άδολη, απροσποίητη, αμασκάρευτη, μια ποίηση απλή, χωρίς ανυπόφορα στολίδια, που ασχημίζουν πολλές φορές αντί να ομορφαίνουν όταν χρησιμοποιούνται. 
   Οι θεματικοί της προσανατολισμοί εξακολουθούν να είναι οι ίδιοι και κυριαρχούν τα αιώνια θέματα του έρωτα, της αγάπης, της αγωνίας της ύπαρξης, της πάλης με το χρόνο, της αναζήτησης της ποίησης και γενικά της ζωής.
   Δεν έχω παρά να συμφωνήσω με τον ποιητή και συγγραφέα κ. Γιώργο Νικολόπουλο, ο οποίος αναφέρει στον πρόλογο του βιβλίου: «Τρελή Τυφλόμυγα»: «Νομίζω πως η σημαντικότερη παρατήρηση που μπορώ να κάνω είναι πως μέσα σε αυτά τα δύο χρόνια η Καραφύλλη εξελίχτηκε πάρα πολύ σαν ποιήτρια. Και δεν αναφέρομαι τόσο στην ποιότητα των ποιημάτων, καθώς και στην πρώτη συλλογή υπήρχαν μερικά εξαιρετικά ποιήματα, όσο στο γεγονός ότι έχει πια αποδεχτεί συνειδητά το γεγονός ότι είναι ποιήτρια και έτσι αντιμετωπίζει πια την ποίηση με ένα διαφορετικό τρόπο». Αλλά και η άποψη της κ. Ελένης Καρασαββίδου, διδάκτορος λογοτεχνίας ΑΠΘ, διατυπώνεται τεκμηριωμένα στον πρόλογο του βιβλίου: «Γρήγορα στις οθόνες σας»: «Εδώ παρεμβαίνει η γεμάτη από πολιτικό και κοινωνικό φορτίο ποίηση, κάνοντας την «κραυγή» ικανή όχι να μας «ξεπεράσει»,  όμως τουλάχιστον να μας «διαπεράσει», ανοίγοντας μέσα μας ρωγμές για να μπει το φως που ίσως επανα-ορίσει κάποτε κι εμάς και το παρόν μας. Η ποίηση της Δήμητρας Καραφύλλη ήδη με τον γεμάτο διακριτική ειρωνεία τίτλο της απέναντι στα μιντιοκρατούμενα κοινωνικά υποκείμενα της εποχής «Γρήγορα στις οθόνες σας», δείχνει τις σχετικές προθέσεις της». Ενώ πιο κάτω αναφέρει η ίδια πολύ εύστοχα: «Η ειρωνεία της (και βλέπουμε εδώ την επιρροή του Χάρη Μελιτά αν και μπορεί να ισχύει και το αντίθετο!) αποδεικνύεται όπλο αποδόμησης μιας κοινωνίας που ακκίζεται μπρος στον καθρέφτη της για να μην δει αληθινά τον εαυτό της».
  


Στην ποιητική της συλλογή: «Γρήγορα στις οθόνες σας», προστίθεται λοιπόν ένα ακόμη αιχμηρό πλεονέκτημα στη θεματολογία της με το να επιχειρεί η ποιήτρια να ασχοληθεί με κοινωνικά θέματα που εγείρουν ποικιλοτρόπως, όπως με το ξεσκέπασμα συμφερόντων και υποκριτικών συμπεριφορών που συνιστούν τον κοινωνικό ελληνικό βίο. Εκεί ακριβώς γίνεται επικριτική και βρίσκει πρόσφορο έδαφος η ειρωνεία της.


ΑΓΑΝΤΑ


Μόλις είδα μια ψόφια πεταλούδα
να πηγαίνει με χίλια.
Χίλια μυρμήγκια.
Μια ψόφια πεταλούδα
στους ώμους  χιλίων μυρμηγκιών.
Ασπίδα
για τη μάχη του χειμώνα.


Η ΤΡΙΛΙΑ


Ηχογράφησα τη βουβή φράση που ψιθύρισε η ανάσα σου.
Αυτή, που ερμητικά κρατάς αμπαρωμένη
πίσω απ’ το σεμνό χαμόγελο της κοσμιότητας.
Σε μια απόπειρα να το σκάσει έπεσε στην απόχη μου.
Διαβολεμένη τρίλια.
Πριν προλάβω να την εξομολογήσω
με ξεγύμνωσε.


+  -  1

Με καρφίτσα σκάβω λάκκο.

Να φυτέψω

 ή 
να θάψω τις ενοχές μου.
Η αγάπη
σχήμα
ή πρόσχημα.
Το φορτίο που με σέρνει, ραβδοσκόπος.
Η αγάπη παυσίπονο·
ασπιρίνη για τον πονοκέφαλο.
Για το αίτιο, τι;


ΤΡΕΛΗ ΤΥΦΛΟΜΥΓΑ

Κλειδώνω.
Κλειδώνω καλά
να φυλαχτώ από σένα, που
αθόρυβος, αθέατος, αδιάστατος
σχεδόν χωρίς αφή
μ' αγγίζεις, με ζώνεις.
Φοράς τα χρώματα της ζωής μου
τη μυρωδιά των πραγμάτων μου
με ξεγελάς.
Τρελή τυφλόμυγα παίζω μαζί σου
ασυνείδητα.
Ξεχνιέμαι, σε ξεχνάω, ξεθαρρεύω.
Ας ήταν να ξεχνούσες μια φορά κι εσύ
φεύγοντας να με πονέσεις
φεύγοντας
να μη μου πάρεις τις στιγμές
να μη με λιγοστέψεις
χρόνε, απατεώνα.


ΚΟΜΜΕΝΑ ΦΥΛΛΑ

Γράφω.
Ξηλώνω από την ψυχή μου καρφάκια.
Αλείφω τις πληγούλες με κρασί και μέλι
να γλυκάνουν.
Με ευλάβεια μεταφέρω τα σημάδια στο χαρτί.
Γράφω.
Στα νωπά ίχνη της αποκαθήλωσης
συχνά ευδοκιμούν άγρια χόρτα
μολόχες, γαϊδουράγκαθα, τσουκνίδες.
Δεν τα ξεριζώνω.
Το βρίσκω άσκοπο, μα πιο πολύ επικίνδυνο.
Μονάχα τα κορφολογώ
και σε κλαράκι κέδρινο
τα δένω μπουτονιέρα.
Κομμένα φύλλα.
Ποιήματα.

(Από την ποιητική συλλογή: «Τρελή Τυφλόμυγα»).


ΑΦΡΟΔΙΤΕΣ

Τα πρώτα σημάδια του γήρατος πλέον ορατά.
Η θηλυκότητα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Συναγερμός.
Τα εργαστήρια φιλντισένιων εκμαγείων επιτάσσονται.
Οργασμός.
Ρουμπινένια χείλη.
Σμαραγδένιο φουλάρι.
Ροζ Υποσχέσεις.
Παρδαλά μπαϊράκια σε παράταξη μάχης.
Πυροβολισμοί στο χρόνο.
Πυροβολισμοί στο βρόντο.


ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ

Θα στήσω ανδριάντες
στον Ιούδα, στον Εωσφόρο και στον Αριμάν
που μου συστήθηκαν
σαν Κώστας, σαν Βασίλης, σαν Ελένη
και έναντι λογικής τιμής
μου δίδαξαν διαίρεση.

ΒΡΕΓΜΕΝΗ ΓΑΤΑ

Αγωνία στην εξέδρα
κάτι ωραίο ετοιμάζουν
οι κριτές από την έδρα
αποφάσεις νίκης βγάζουν.
Ως γνωστόν τα σπονσοράτα
δεν βραβεύουν επιδόσεις
φεύγεις σαν βρεγμένη γάτα
αν δεν έχεις να λαδώσεις.


 

Ο ΚΟΥΡΣΑΡΟΣ


Φονιάς έφυγε, βασιλιάς επιστρέφει.

Φορτωμένος κασέλες χρυσάφι
-τρισχαλάλι του τόσοι νεκροί-
μεθυσμένος, ξοπίσω αφήνει
ματωμένο ένα σάλι μακρύ.

Στου πλωτού παλατιού του την πλώρη
από ξύλο οξιάς ραμποτέ
τον προφταίνει φουρτούνα κι αντάρα
που όμοιά της δεν είδε ποτέ.

Τις κασέλες κοιτά ν’ ασφαλίσει
μη βραχεί το πολύτιμο βιος
απ’ το φλερτ του νερού αν τις σώσει
ή μαζί να φουντάρει κι αυτός.

Μ’ αγκαλιά σαν τανάλια γραπώνει
τ’ όνειρό του να μη σκορπιστεί
ό,τι απόχτησε μ’ αίμα κι αλάτι
στων βυθών τα κλαδιά μην πιαστεί.

Από κύμα εχθρικό τυλιγμένος
να σωθεί όπως όπως ζητά
σ’ ένα ξάρτι σαθρό γαντζωμένος
το χρυσάφι αποχαιρετά.

Κι ανακαλύπτει την αξία του φελλού.


Η ΦΥΣΑΛΛΙΔΑ
Ξεθωριασμένο ρούχο στον ακάλυπτο της λήθης.
Η στιγμή.
Λεζάντα κάτω από θαμπή φωτογραφία, ίσως.
Ο ενεστώς βουλιάζει στον αόριστο, αφήνοντας
 μια φυσαλλίδα εύθραυστη
στην αεικίνητη επιφάνεια του νερού
πού αέναα ανανεώνεται
σε βάθος χρόνου.
Και όσα
αχ
αλί
αμάν
αμήν
αχνές  ουλές
πνεύμα δασύ που σβήστηκε
από την Ιστορία.

(Από την ποιητική συλλογή: «Γρήγορα στις οθόνες σας»).

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου